Object
Title: Umiejscowienie, morfologia oraz potencjał złośliwienia polipów jelita grubego a płeć i wiek chorych
Abstract:
Celem niniejszej pracy była ocena aktualnej częstości występowania poszczególnych typów polipów jelita grubego mających potencjalną zdolność do zrakowacenia (polipy gruczołowe, hiperplastyczne i ząbkowate), określenie związku ich występowania oraz cech histologicznych z płcią i wiekiem chorych jak również ocenę umiejscowienia w jelicie u osób w różnym wieku oraz w zależności od płci. Podjęto również próbę opracowania wskaźnika liczbowego opisującego sumaryczne ryzyko rozwoju raka w subpopulacjach chorych wyróżnionych z uwagi na wiek i płeć, uwzględniającego liczebność i budowę potencjalnie kancerogennych polipów oraz rozwiniętych ognisk raka synchronicznego z polipami. Badana populacja obejmowała grupę 797 pacjentów, u których w okresie 2000-2006 w Oddziale Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej WSS im. L. Rydygiera w Krakowie wykonano kolonoskopie z polipektomiami, co stanowi około 10% ogółu chorych, u których w tym czasie w powyższej jednostce przeprowadzono badania kolonoskopowe. W badanej grupie chorych stwierdzono łącznie występowanie 1555 polipów (1176 polipów gruczołowych (75.6%), 291 polipów hiperplastycznych (18.7%) oraz 88 polipów ząbkowatych (5.7%)) oraz 120 ognisk raka synchronicznego. Polipy jelita grubego w każdej grupie wiekowej występowały znamiennie częściej u mężczyzn niż u kobiet. U mężczyzn liczba polipów przypadająca na osobę wzrastała z ; wiekiem w sposób ciągły, natomiast u kobiet najwięcej polipów rozpoznawano u osób w przedziale wiekowym 51-70rż. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono zróżnicowaną częstość występowania różnych typów polipów w poszczególnych odcinkach jelita grubego- w każdej z okolic najczęściej występowały polipy gruczolakowe, polipy hiperplastyczne najczęściej stwierdzano w odbytnicy, a ząbkowate w okrężnicy proksymalnej. Polipy hiperplastyczne miały najmniejszą średnicę ze wszystkich stwierdzonych zmian polipowatych, natomiast największe były gruczolaki. W polipach gruczolakowych stwierdzono bardziej zaawansowaną dysplazję w porównaniu z polipami ząbkowatymi. Największe polipy hiperplastyczne i ząbkowate występowały w okrężnicy proksymalnej, natomiast polipy ząbkowate o najwyższej dysplazji rozpoznano w okrężnicy dystalnej. Polipy gruczolakowe o największej średnicy oraz z najwyższymi stopniami dysplazji występowały w okrężnicy dystalnej, natomiast polipy gruczolakowe o budowie kosmkowej lub cewkowo-kosmkowej - w odbytnicy. Pacjenci z polipami hiperplastycznymi byli młodsi od osób z polipami ząbkowatymi i gruczolakowymi. Ponadto w odniesieniu do pacjentów z polipami hiperplastycznymi stwierdzono różnicę średniej wieku między kobietami i mężczyznami- mężczyźni byli młodsi. Polipy gruczolakowe i ząbkowate u chorych w każdym wieku oraz hiperplastyczne u osó ; b najmłodszych (≤50rż. ) częściej występowały u mężczyzn niż u kobiet, natomiast polipy hiperplastyczne u osób powyżej 50rż. z podobną częstością u obu płci. Polipy gruczolakowe o niekorzystnej budowie histologicznej (duże, z wysoką dysplazją, o dużym udziale elementów kosmkowych) w populacji do 50rż. częściej występowały u mężczyzn natomiast powyżej 70rż. u kobiet. Nie stwierdzono znamiennych różnic dotyczących budowy polipów hiperplastycznych między kobietami i mężczyznami. W odniesieniu do budowy polipów ząbkowatych zaobserwowano jedynie różnicę dotyczącą średnicy polipów u osób powyżej 70rż. - większe zmiany występowały u mężczyzn. U osób do 50rż. w porównaniu do osób starszych wszystkie typy polipów (gruczolakowe, hiperplastyczne, ząbkowate) znamiennie częściej umiejscawiały się w odbytnicy. Powyższa obserwacja dotyczyła w jednakowym stopniu obu płci. Różnice w topograficznym rozmieszczeniu polipów między kobietami i mężczyznami stwierdzono jedynie w odniesieniu do polipów gruczolakowych i hiperplastycznych u chorych powyżej 70rż.- względne przesunięcie w kierunku dystalnym obserwowano w przypadku polipów gruczolakowych u kobiet, natomiast polipy hiperplastyczne w odcinku dystalnym jelita częściej występowały powyżej 70rż. u mężczyzn. Wartości wskaźnika potencjału złośliwienia (WPZ) u osób w każdym przedziale wiekowym były większe u mężczyzn. U męż ; czyzn wartość WPZ rosła z wiekiem, u kobiet nie obserwowano różnic wartości wskaźnika na poziomie istotnym statystycznie. U osób do 50rż. największą część sumarycznego WPZ jelita generowały zmiany umiejscowione w odbytnicy , natomiast u chorych powyżej 50rż.- w okrężnicy dystalnej. U mężczyzn do 50rż. wartość WPZ w odcinku proksymalnym jelita była znamiennie większa niż u kobiet w tym samym przedziale wiekowym. Przedstawione wyniki wskazują na dominującą rolę klasycznej drogi karcynogenezy w transformacji nowotworowej w badanej populacji chorych. Polipy związane w drogą alternatywną (sekwencją przemian polip hiperplastyczny-polip ząbkowaty) dominują w części proksymalnej okrężnicy. Polipy gruczolakowe najczęściej umiejscawiają się w okrężnicy dystalnej. Okrężnica dystalna jest miejscem, w którym stwierdzano największe wartości dysplazji, zarówno polipów gruczolakowych jak też ząbkowatym, zatem wydaje się miejscem szczególnie nasilonej progresji zmian przednowotworowych. Obydwie drogi karcynogenezy, związane zarówno z klasycznymi gruczolakami jak też polipami sekwencji polip hiperplastyczny- polip ząbkowaty, występują częściej u mężczyzn niż u kobiet. Alternatywna droga karcynogenezy dotyczy w większym stopniu mężczyzn, niezależnie od wieku, natomiast polipy gruczolakowe, ze względu na ich budowę patomorfologiczną, stanowią większe zagrożenie u mężczyzn w młodszych g ; rupach wiekowych, natomiast u chorych starszych (>70rż.) mogą dominować u kobiet. W grupie U osób do 50rż. największe ryzyko rozwoju wszystkich typów polipów jest związane z odbytnicą, u osób starszych- z okrężnicą dystalną w odniesieniu do polipów gruczolakowych i okrężnicą proksymalną w przypadku polipów ząbkowatych. Powyższe dane wskazują na konieczność dalszych badań dotyczących kryteriów doboru pacjentów do endoskopowych badań przesiewowych wykrywających zmiany przednowotworowe jelita grubego. U mężczyzn badania powinny rozpoczynać się wcześniej niż u kobiet, natomiast u kobiet górna granica wieku włączenia do badań powinna być przesunięta w górę. Wskaźnik potencjału złośliwienia (WPZ) odzwierciedla sumaryczne tendencje dotyczące liczebności i cech patomorfologicznych polipów u osób różnej płci oraz w obrębie grup wiekowych, z uwzględnieniem umiejscowienia zmian, może zatem stać się użytecznym narzędziem w epidemiologicznych badaniach populacyjnych w raku jelita grubego.
Place of publishing:
Level of degree:
Degree discipline:
choroby układu trawiennego ; onkologia
Degree grantor:
Promoter:
Date issued:
Identifier:
Call number:
Language:
Access rights:
Object collections:
Last modified:
Mar 15, 2023
In our library since:
Nov 21, 2012
Number of object content hits:
5
Number of object content views in PDF format
0
All available object's versions:
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/832
Show description in RDF format:
Show description in OAI-PMH format:
| Edition name | Date |
|---|---|
| ZB-113849 | Mar 15, 2023 |
Objects
Similar
Sarwa, Aneta
Matyja, Maciej
Kamińska, Alicja
Kenig, Jakub
Klimkowska, Agnieszka
Hodorowicz-Zaniewska, Diana
