Rozprawa doktorska miała na celu ocenę skuteczności i bezpieczeństwa zabiegów angioplastyki RAS oraz próbę identyfikacji czynników prognostycznych w odniesieniu do kontroli wartości ciśnienia tętniczego, funkcji nerek i chorobowości sercowo-naczyniowej u chorych skutecznie rewaskularyzowanych, jak również analizę zjawiska restenozy z uwzględnieniem czynników predykcyjnych i objawów tego niekorzystnego zjawiska. Do badania włączono 229 pacjentów, w średnim wieku 65,3 (od 20 do 85) lat, 118 (51,5%) mężczyzn, w tym 211 chorych z istotnym ARAS, oraz 18 chorych z RAS o innej etiologii (dysplazja włóknisto-mięśniowa, vasculitis oraz uraz), u których wykonano zabieg angioplastyki zwężonej tętnicy nerkowej (PTA) w latach 2003 do 2017. Średni okres obserwacji wynosił 53 ± 41 miesięcy (od 1 do 163 miesięcy). Kontrola obejmowała wywiad, ocenę kliniczną, badanie ultrasonograficzne tętnic nerkowych (DUS) oraz pomiar ciśnienia tętniczego z odnotowaniem zmian w stosowanej terapii hypotensyjnej, poziom kreatyniny i odpowiadający mu wskaźnik eGFR. Badania pozwoliły na wyciągnięcie następujących wniosków: 1. Skuteczność zabiegów przezskórnej rewaskularyzacji RAS wynosi 99,2% przy częstości poważnych powikłań okołozabiegowych 2,84% w tym śmiertelności okołozabiegowej 0,47%, co czyni wewnątrznaczyniową rewaskularyzację tętnicy nerkowej procedurą skuteczną i stosunkowo bezpieczną w populacji wyso ; kiego ryzyka charakteryzującej się m. in. wysokim odsetkiem współwystępowań udokumentowanej choroby wieńcowej (69,2%), miażdżycy wielopoziomowej (47,4%) i obniżonej funkcji nerek (eGFR < 60 ml/min/1,73 m2 u 61,6%). 2. Po skutecznej PTA obserwuje się znamienną redukcję wartości skurczowego (o średnio 12 mmHg) i rozkurczowego ciśnienia tętniczego (o średnio 5 mmHg) oraz poprawę funkcji nerek ocenianej wskaźnikiem eGFR (wzrost średnio o 4 ml/min/1,73 m2). 3. Predyktorami poprawy funkcji nerek (wzrost eGFR >11 ml/min/1,73 m2) są: dysfunkcja nerek (stężenie kreatyniny >117 μmol/L), ale z wartością wskaźnika eGFR przekraczającą 30 ml/min/1,73 m2, niskie opory w tętnicy nerkowej i śródnerkowe (RI<0,77 oraz IRI<0,68) oraz wymiar nerki świadczący o braku jej atrofii, podczas gdy wysokie nadciśnienie tętnicze wymagające stosowania co najmniej 4 leków hipotensyjnych przed rewaskularyzacją zmniejsza szansę na poprawę eGFR. 4. Predyktorami redukcji ciśnienia tętniczego są: wysokie wartości ciśnienia tętniczego przed zabiegiem pomimo leczenia (>145 mmHg dla skurczowego i >80 mmHg dla rozkurczowego), zwężenie tętnicy jedynej czynnej nerki (dla DBP), przebyty zawał serca (dla SBP), natomiast prawdopodobieństwo uzyskania istotnej redukcji SBP maleje gdy mamy do czynienia z progresją zwężenia tętnicy nerkowej w obserwacji przed zabiegowej. 5. MACCE w odległej obserwacji dotyczy 1/3 chorych, ; a ich niezależnymi czynnikami ryzyka są płeć męska, wielonaczyniowa choroba wieńcowa, hiperlipidemia oraz współistniejące zwężenie miażdżycowe w kontralateralnej tętnicy nerkowej > 30%. Czynnikami ryzyka zgonu sercowo–naczyniowego są: płeć męska, obecność zmian miażdżycowych >50% w co najmniej 2 dodatkowych obszarach tętniczych, wywiad przebytej uprzednio rewaskularyzacji w zakresie innego terytorium tętniczego, przebyty przełom nadciśnieniowy, współistniejące zwężenie w kontralateralnej tętnicy nerkowej. 6. Poprawę rokowania warunkuje wzrost wskaźnika eGFR przekraczający 11 ml/min/1,73 m2, redukujący częstość MACCE w odległej obserwacji o 46%, śmiertelność sercowo-naczyniową o 58% a osiągany u ¼ chorych oraz spadek wartości SBP o 20 mmHg lub DBP o 5 mmHg po 12 miesiącach od PTA, związany z 90% zmniejszeniem ryzyka wystąpienia udaru niedokrwiennego mózgu, osiągany odpowiednio u 46 i 35% skutecznie chorych. 7. Nawrót zwężenia obserwowany w całej grupie u 14% chorych jest wybitnie zależny od etiologii zwężenia, praktycznie nie występując u chorych z dysplazją włóknisto-mięśniową, wynosząc 17% u chorych z miażdżycową i sięgając 60% u chorych z zapalną etiologią zwężenia. 8. Niezależnymi predyktorami restenozy są: etiologia zapalna RAS, hyperlipidemia, mała średnica poszerzanej tętnicy, zaś objawami nawrotu zwężenia są: brak spadku lub wzrost ciśnienia tętniczego i brak poprawy ; lub pogorszenie funkcji nerek. 9. Nawrót zwężenia można skutecznie i bezpiecznie leczyć ponowną angioplastyką, przy częstości nawrotowej restenozy u 1/5 chorych. Podsumowując, uzyskane wyniki pozwalają wskazać grupę chorych z RAS, którzy mają największe prawdopodobieństwo odniesienia korzyści z przezskórnej rewaskularyzacji RAS, zarówno w odniesieniu do poprawy ciśnienia tętniczego, funkcji nerek oraz rokowania sercowo-naczyniowego jak i uniknięcia nawrotu zwężenia.
Rada Dyscypliny Nauki medyczne
Apr 8, 2024
Feb 9, 2022
9
0
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/4509
Edition name | Date |
---|---|
ZB-132968 | Apr 8, 2024 |
Rosławiecka, Agnieszka
Kaczmarczyk, Paweł
Stopa, Ireneusz
Wilkołek, Piotr