Object
Title: Zmiany zawartości wybranych biopierwiastków w zmętniałej soczewce oka u pacjentów z jaskrą i cukrzycą
Abstract:
Zaćma jest schorzeniem wzroku najczęściej upośledzającym widzenie. Według WHO połowa przyczyn ślepoty jest spowodowana przez tę chorobę, co odpowiada około 20 milionom ludzi. Jedynym skutecznym sposobem leczenia zaćmy jest leczenie chirurgiczne, a zabieg usunięcia zaćmy jest najczęściej wykonywaną procedurą chirurgiczną na świecie. Zainteresowanie rolą biopierwiastków w soczewkach ludzkich wynika z ich prawdopodobnego wpływu na powstanie i progresję patologicznych zmian. Głównym źródłem badań były dotychczas całe soczewki pozyskiwane w trakcie ECCE (zewnątrztorebkowego zabiegu usunięcia zaćmy). Statystyka ilościowa badań biopierwiastków w soczewkach i opisywanych przypadków w literaturze jest bardzo ograniczona. Wynika to z faktu rzadkiego wykonywania zabiegów usunięcia zaćmy, podczas których usuwa się całą soczewkę. Rozpowszechnienie chirurgii mikrocięcia metodą fakoemulsyfikacji niemal całkowicie spowodowało wycofanie się chirurgów z stosowania metody ECCE, co implikowało brakiem materiału badawczego. Celem pracy jest określenie zawartości biopierwiastków w zmętniałych soczewkach ludzkich oraz skorelowanie wyników z wybranymi schorzeniami. Dodatkowo zdefiniowano zawartość pierwiastków w zmętniałej soczewce, przy których występują w badanej populacji cukrzyca i jaskra.Badanie w układzie prospektywnym obejmowało 101 operacji przeprowadzonych u 101 chorych (65,3% kobiet i 34,7% ; mężczyzn) od 56 do 100 roku życia, średnia wieku 74,8±8,6 lat. Do badania włączeni zostali pacjenci operowani z powodu zaćmy w dwu szpitalach: 5 Wojskowy Szpital z Polikliniką w Krakowie oraz Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie, w okresie 2013–2015 roku. Materiał po operacji został dostarczony do Instytutu Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, celem przeprowadzenia dalszych badań analitycznych. W związku z powyższym, do badania wykorzystano odpowiednio preparowany materiał otrzymany po zabiegu fakoemulsyfikacji. Materiał ten jest standardowo utylizowany i nie podlega żadnym procesom badawczym. Do analizy materiału wykorzystano metodę PIXE. Próbki nie były poddawane wstępnej obróbce chemicznej. Pojedynczy pomiar umożliwiał badanie zawartości wielu pierwiastków jednocześnie. ; Do badania włączono pacjentów z rozpoznaną zaćmą. Opierając się na wywiadzie i stosowanym leczeniu zostały określone trzy grupy pacjentów: Grupa G1 – 37 pacjentów z zaćmą nie leczona z powodu cukrzycy i jaskry – średnia wieku = 75,6±9,8 lat (60–100 lat); grupa G2 – 25 pacjentów z zaćmą leczonych z powodu cukrzycy – średnia wieku = 73,6±8,1 lat (59–88 lat); grupa G3 – 39 pacjentów z zaćmą leczonych z powodu jaskry – średnia wieku = 74,2±8,4 lat (56–93 lat). W niniejszej pracy skupiono się na trzech pierwiastkach: wapń (Ca), żelazo (Fe) i cynk (Zn). Żadna z grup nie spełniała kryteriów stawian ; ych rozkładom normalnym, co zostało potwierdzone z wykorzystaniem testu Schapiro–Wilka. Rozkłady badanej cechy zawierały różne liczby pomiarów i charakteryzowały się znacznie różniącymi się wariancjami. Zaobserwowano także obecność obserwacji znacznie odstających. W tej sytuacji, statystyczną istotność różnic badano nieparametrycznym testem Kruskala–Wallisa (przy poziomie istotności 0,05). Istotność różnic wewnątrzgrupowych sprawdzono testem Dunna. Do analizy współzależności ujęto: wiek, najlepszą skorygowaną ostrość wzroku, ciśnienie wewnątrzgałkowe i zawartości biopierwiastków. Stworzona została macierz korelacji. Następnie przygotowano zestaw zmiennych pochodnych, tak aby uwzględnić nie tylko zmienne surowe, ale także ich transformacje takie jak np. logarytm.Silne korelacje (z przedziału od 0,75 do 1,0 lub od -0,75 do -1,0) zostały zaobserwowane jedynie w obrębie grup zmiennych o tym samych pochodzeniu – np. zawartość cynku i jego transformacje. Pozostałe korelacje między zmiennymi z różnych grup były na niskim lub bardzo niskim poziomie. Uzyskano następujące wyniki zawartości badanych biopierwiastków w zmętniałych soczewkach w poszczególnych grupach pacjentów: zawartość Ca (wartości mediany): 425 ppm (G1), 472 ppm (G2), 768 ppm (G3); zawartość Fe (wartości mediany): 5 ppm (G1), 6 ppm (G2), 2.8 ppm (G3); zawartość Zn (wartości mediany): 39 ppm (G1), 63 ppm (G2), 153 ppm (G3) ; .Wykazano zależności i różnice w zawartości biopierwiastków między grupami badanych pacjentów. Podwyższony poziom cynku i żelaza stwierdzono dla pacjentów leczonych z powodu cukrzycy, co jest zbieżne z innymi opublikowanymi danymi. Natomiast próbki od pacjentów z jaskrą wykazywały najwyższe zawartości Zn, często osiągające wartości kilkuset ppm. W wypadku jaskry nie można było się odnieść do innych badań, gdyż nie ma literatury na ten temat.Dla żadnego z badanych pierwiastków nie stwierdzono istotnych różnic w medianach ze względu na płeć. Wszystkie wartości p były znacznie większe niż założony poziom istotności 0,05. Poziomy p wynosiły: dla cynku 0,2319, dla żelaza 0,9227 a dla wapnia 0,9204. ; Stosując metodę drzew decyzyjnych określono procent i prawdopodobieństwo wystąpienia cukrzycy i jaskry w zależności od zawartości cynku, żelaza i wapnia w soczewce. Wśród osób chorych na jaskrę zaobserwowano wysoki poziom wapnia (powyżej 449 ppm) i cynku (powyżej 80 ppm) a w soczewkach pacjentów chorujących na cukrzycę podwyższony poziom żelaza (powyżej 16 ppm).Obecne badania sugerują nowe kierunki w diagnostyce medycznej ze względu na to, iż zabieg usunięcia zaćmy jest najczęściej wykonywaną procedurą chirurgiczną na świecie. Zastosowanie do badań metody PIXE wykazało liczne zalety w stosunku do innych metod określenia zawartości biopierwiastków, z uwagi na jej wysoką dokładność, łatwo ; ść przygotowywania próbek i dużą liczbę informacji otrzymywanych z pojedynczego badania.Na podstawie przeprowadzonych badań w grupie 101 pacjentów chorujących na cukrzycę lub jaskrę lub żadnych z tych chorób wyciągnięto następujące wnioski:1. Choroba (cukrzyca, jaskra) ma wpływ na zawartość biopierwiastków (Ca, Fe, Zn) w zmętniałych soczewkach. Największe zawartości Zn zawierały próbki pobrane z soczewki od pacjentów z jaskrą . 2. Analiza korelacyjna nie potwierdziła występowania zależności pomiędzy wszystkimi ujętymi czynnikami.3. Płeć nie ma wpływu na zawartość biopierwiastków (Ca, Fe, Zn) w zmętniałych soczewkach.4. Analiza decyzyjna wskazała na podwyższoną zawartość żelaza powyżej 16 ppm w zmętniałych soczewkach u pacjentów chorujących na cukrzycę, a w przypadku pacjentów chorujących na jaskrę zaobserwowano wysoką zawartość wapnia powyżej 449 ppm i cynku powyżej 80 ppm.
Place of publishing:
Level of degree:
Degree discipline:
Degree grantor:
Promoter:
Schlegel-Zawadzka, Małgorzata ; Lewczuk, Katarzyna
Date issued:
Identifier:
Call number:
Language:
Access rights:
Object collections:
Last modified:
Mar 14, 2023
In our library since:
Mar 16, 2018
Number of object content hits:
5
Number of object content views in PDF format
0
All available object's versions:
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/4215
Show description in RDF format:
Show description in OAI-PMH format:
| Edition name | Date |
|---|---|
| ZB-127387 | Mar 14, 2023 |
Objects
Similar
Chaniecki, Piotr
Nowak, Mateusz
Gedliczka, Monika
Strzałka, Anna
Śliwonik, Sylwia
