Obiekt
Tytuł: Ocena występowania zależności między neofobią żywieniową a zachowaniami żywieniowymi dzieci w wieku przedszkolnym
Abstrakt:
Wiek przedszkolny to okres intensywnego rozwoju psychomotorycznego. Dzieci w tym okresie mają duże zapotrzebowanie na różne składniki pokarmowe i są wrażliwe na wszelkie niedobory w tym względzie. Z badań wynika jednak, że dieta dzieci w wieku przedszkolnym nie jest zgodna z aktualnymi zaleceniami. Dzieci spożywają zbyt mało produktów mlecznych, ryb, warzyw i owoców, co skutkuje niedoborami wapnia, witaminy D, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych DHA (kwas dokozaheksaenowy) EPA (kwas eikozapentaenowy) jak również żelaza. W pracy podjęto próbę oceny czy postawa neofobiczna może mieć wpływ na zachowania żywieniowe dzieci, powodując nieprawidłowości w diecie oraz niedobory pokarmowe. Neofobia żywieniowa definiowana jest jako indywidualna cecha danej osoby do próbowania nowych produktów i przejawia się w odmowie spożywania nowości lub niechęciom do jedzenia. Jak wynika z badań postawa ta występuję najsilniej w wieku 2-6 lat. Zatem celem głównym pracy stała się ocena częstości występowania dziecięcej neofobii żywieniowej oraz zależności pomiędzy tą cechą a zróżnicowaniem zachowań żywieniowych dzieci w wieku 2-7 lat uczęszczających do przedszkoli w Krakowie i okolicach, która pozwoli na określenie fenotypu żywieniowego dziecka neofobicznego. Badaniem objęto 325 dzieci w tym 51,4% (N=167) chłopców i 48,6% (N=158) dziewczynek w wieku przedszkolnym (2-7 lat) z terenu Krakowa. Badania ; były prowadzone w latach 2007-2010 w dziesięciu krakowskich przedszkolach. Po wyrażeniu zgody na badanie rodzice dzieci wypełniali autorską ankietę dotyczącą zachowań żywieniowych dzieci w tym częstotliwości spożycia produktów (FFQ - Food Frequency Questionnaire). W ankiecie zawarto również test do oceny poziomu neofobii żywieniowej CFNS (Children Food Neophobia Scale). Ilościową ocenę diety zastosowano w badaniu pogłębionym na małej próbie stosując metodę bieżącego notowania z 3 dni. Wykonano również pomiary antropometryczne (wzrost, masa ciała, % tkanki tłuszczowej).Wyniki zostały opracowane przy użyciu programu SPSS PL 14.0. Celem sprawdzenia różnic pomiędzy grupami neofobicznymi zastosowano test nieparametryczny Anova rang Kruskala-Wallisa. Do analizy danych ilościowych uzyskanych z dzienniczków żywieniowych została użyła aplikacja Access, za pomocą której obliczono wartość energetyczną diety oraz spożycie składników pokarmowych. Do porównań realizacji norm spożycia pomiędzy grupami neofobicznymi obliczono średnie z 3 dzienniczków żywieniowych a następnie odniesiono je do normy na poziomie EAR (średnie spożycie w grupie) i RDA (zalecane spożycie) dla danej grupie wiekowej. Istotność różnic pomiędzy wartościami średnich dla zmiennych ilościowych badano przy zastosowaniu test t-Studenta lub nieparametrycznego test U Manna-Whitneya. Wpływ neofobii na sposób żywienia jak równie ; ż jej determinanty oceniono przy pomocy modelów regresji wielokrotnej., W zachowaniach żywieniowych dzieci w wieku przedszkolnym zanotowano nieprawidłowości. Dzieci spożywały zbyt małą w stosunku do zaleceń liczbę posiłków (średnio 4 posiłki), pojadały między posiłkami (najczęściej codziennie), jadły zbyt mało w stosunku do zaleceń warzyw (średnio 1-2 razy w tygodniu), ryb (średnio raz w tygodniu), pieczywa razowego (rzadko lub wogóle), a zbyt dużo słodyczy. Ponad 63,7% dzieci przyjmowało suplementy diety. Odnotowano istotne dodatnie korelacje pomiędzy oglądanie telewizji w trakcie jedzenia posiłków a częstością dojadania oraz ilością spożywanych warzyw surowych, owoców jak również napojów gazowanych. Zaobserwowoano, że zachowania żywieniowe dzieci są zdeterminowane przez poziom wykształcenia rodziców jak również dochód w rodzinie. Niski poziom neofobii cechowało 12,3% dzieci, średni 76,9% i wysoki 10,8%, chłopcy mieli średnio niższy poziom neofobii niż dziewczynki. Zaobserwowano, iż dzieci z wysokim poziomem neofobii istotnie rzadziej (p<0,05) spożywały jaja, warzywa surowe i gotowane oraz nasiona strączkowe natomiast częściej słodycze i słone przekąski. Bardzo rzadkie spożycie warzyw w grupie dzieci neofobicznych spowodowało niską realizację normy na witaminę C (36% RDA) i B1 (83% RDA). Dzieci neofobiczne dojadały pomiędzy posiłkami głównie słodycze i słone przekąski, co nie ; znalazło odbicia w stanie odżywienia dzieci. Zaobserwowano istotne statystycznie korelacje pomiędzy poziomem neofobii a częstością spożycia warzyw surowych, warzyw gotowanych oraz jaj. Również wyliczono istotne korelacje pomiędzy poziomem neofobii a negatywnymi zachowaniami żywieniowymi rodziców dzieci, takimi jak nagradzanie dziecka za zjedzenie produktu, który nie jest lubiany produktu lub narzekanie w trakcie posiłku. W modelu regresji określono dwa istotne predyktory neofobii żywieniowej: narzekanie w trakcie posiłku oraz stosowanie suplementów diety. Wyniki niniejszego badania wskazują, że neofobia żywieniowa różnicuje dzieci jedynie pod względem częstotliwości spożycia jaj oraz warzyw (w tym nasion strączkowych). Zbyt rzadkie jedzenie warzyw skutkowało niedoborami w realizacji normy na wit. C. Postawa neofobiczna sprzyjała również podjadaniu słodyczy i słonych przekąsek. Nie zaobserwowano, aby poziom neofobi miał wpływ na stan odżywienia dzieci. Badanie potwierdziło, że zachowania żywieniowe rodziców takie jak narzekanie w trakcie posiłki oraz nagradzanie za zjedzenia produktu, którego dziecko nie lubi, podnoszą poziom neofobii. Niezbędna jest zatem edukacja rodziców w zakresie prawidłowych zachowań żywieniowych kształtujących poziom neofobii żywieniowej.
Miejsce wydania:
Stopień studiów:
Dyscyplina:
Instytucja nadająca tytuł:
Promotor:
Data wydania:
Identyfikator:
Sygnatura:
Język:
Prawa dostępu:
Kolekcje, do których przypisany jest obiekt:
Data ostatniej modyfikacji:
26 cze 2023
Data dodania obiektu:
6 mar 2013
Liczba wyświetleń treści obiektu:
3 261
Liczba wyświetleń treści obiektu w formacie PDF
220
Wszystkie dostępne wersje tego obiektu:
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/3423
Wyświetl opis w formacie RDF:
Wyświetl opis w formacie OAI-PMH:
| Nazwa wydania | Data |
|---|---|
| ZB-116240 | 26 cze 2023 |
Obiekty
Podobne
Kozioł-Kozakowska, Agnieszka
Błaszczyk-Bębenek, Ewa
Żwirska, Jaśmina
Jagielski, Paweł
Madetko, Renata
Matuszyk, Dorota
Ostachowska-Gąsior, Agnieszka
Piórecka, Beata
