Cukrzyca ciężarnych występuje u około 1-14% kobiet ciężarnych. Cukrzyca ciężarnych stanowi przyczynę 90% zaburzeń gospodarki węglowodanowej u kobiet w ciąży. Cukrzyca ciężarnych niesie szereg zagrożeń zdrowotnych dla płodu, do których należą makrosomia i związane z nią ryzyko urazu okołoporodowego, zaburzenia metaboliczne i wady rozwojowe płodu oraz zagrożenia dla zdrowia matki. Celem badania była ocena ewentualnego związku pomiędzy 1). zaburzeniami lipidowymi u pacjentek z cukrzycą ciężarnych oraz innymi cechami zespołu metabolicznego a wyrównaniem gospodarki węglowodanowej 2). zaburzeniami lipidowymi a powikłaniami w postaci makrosomii u pacjentek z cukrzycą ciężarnych. Do badania włączono 557 kobiet z cukrzycą ciężarnych, które były objęte opieką Poradni dla Kobiet Ciężarnych z Cukrzycą przy Katedrze i Klinice Chorób Metabolicznych CM UJ. Spośród badanych kobiet 346 miało cukrzycę ciężarnych leczoną dietą (grupa1), 169 kobiet cukrzycę ciężarnych leczona dietą i insuliną (grupa 2), a 42 pacjentki miały dodatni wynik testu przesiewowego, który nie został potwierdzony w doustnym teście z obciążeniem 75 g glukozy (grupa 3). Średni wiek badanych pacjentek wynosił 30+/-6 lat, średnie stężenie glukozy po 2 godz. w teście obciążenia glukoza 8,2+/-1,9 mmol/l, a średni wiek ciążowy płodu w momencie rozpoczęcia obserwacji 28,6+/-5,7 tygodni. Poza wyższym, jak oczekiwano, stężenie ; m w surowicy krwi glikemii na czczo, w 2 godz po obciążeniu i wyższym odsetkiem HbA1c w podgrupie 1 i 2, badane podgrupy kobiet nie wykazywały różnic w zakresie insulinemii na czczo i w 2 godz po posiłku, stężeń w surowicy krwi lipidów i stężenia fibrynogenu. Również BMI, średnie ciśnienie tętnicze krwi i częstość występowania nadciśnienia były podobne we wszystkich porównywanych grupach. W całej badanej grupie kobiet nie stwierdzono korelacji pomiędzy stężeniem lipidów a glikemią na czczo i w 2 godz po posiłku. Natomiast w grupie 1 kobiet obserwowano korelację pomiędzy stężeniem triglicerydów i fibrynogenu a glikemią w 2 godz po obciążeniu glukozą. Stężenie triglicerydów korelowało w grupie 1 ze stężeniem insuliny w surowicy krwi na czczo i w 2 po obciążeniu 75 g glukozy, a w grupie 2 tylko ze stężeniem insuliny po obciążeniu glukoza. Stężenie fibrynogenu korelowało ze stężeniem insuliny w 2 godz w DTTG w grupie 1 i 2. W 3 grupie kobiet, z najmniej wyrażonymi zaburzeniami gospodarki węglowodanowej, nie występowały korelacje pomiędzy stężeniem insuliny a badanymi lipidami w surowicy krwi. W grupie 2 kobiet, leczonych insuliną obserwowano negatywną korelację pomiędzy hemoglobiną glikowaną a stężeniem HDL-cholesterolu i dodatnią ze stężeniem LDL-cholesterolu. Częstość występowania rozwiązania ciąży poprzez cięcie cesarskie była największa w grupie 2, gdzie wynosiła 42,9%, w por ; ównaniu z 27,9% w grupie 1 i 22,2% w grupie 3. Makrosomię (LGA) obserwowano u noworodków 12,2% matek z grupy 1, 13,3% kobiet z grupy 2 i 11,1% z grupy 3. Do analizy noworodków LGA włączono kobiety, które urodziły w prawidłowym terminie. Matki rodzące dzieci z LGA cechowały się wyższą masą ciała i wyższym współczynnikiem BMI niż kobiety rodzące dzieci z prawidłową lub zbyt niską masą ciała. Przyrost masy ciała w ciąży był podobny we wszystkich grupach matek: rodzących dzieci z LGA, SGA i normowagą. Również średnie stężenia lipidów i lipoprotein w surowicy krwi były podobne w grupach matek rodzących dzieci z SGA, LGA i normowagą. Kobiety ze zbyt dużym przyrostem masy ciała w ciąży częściej rodziły dzieci z LGA niż z SGA, cechowały się istotnie wyższym stężeniem hemoglobny glikowanej i niższym stężeniem fibrynogenu niż pozostałe grupy kobiet. W celu określenia związku pomiędzy zaburzeniami wagi urodzeniowej o typie LGA a wybranymi parametrami gospodarki lipidowej wykreślono krzywą ROC, która wykazała, że największą czułością w prognozowaniu LGA cechowało się stężenie cholesterolu frakcji HDL (100%) i triglicerydów (88,9%), ale swoistość tych parametrów była niewielka (45% i 38,4%). Wyniki te świadczą o bardzo dobrym prognozowaniu LGA na podstawie badanych parametrów lipidowych, które jednak są mało skuteczne w prognozowaniu właściwej wagi ciała noworodka. Analiza prospektywna, ; w której obliczono iloraz szans (OR) dla ryzyka wystąpienia makrosomii wykazała, że ryzyko urodzenia dziecka z LGA wzrasta 3- krotnie przy obecności połączonego wskaźnika zaburzeń lipidowych. Częstość występowania zaburzeń lipidowych w ciąży oceniana na podstawie wartości progowych uzyskanych w analizie ROC wynosiła 62,1% dla hipertriglicerydemii i 38,2% dla niskiego stężenia HDL-cholesterolu. Po porodzie stężenie glukozy w DTTG, lipidów i fibrynogenu uległo normalizacji i nie różniło się pomiędzy badanymi grupami kobiet. Matki rodzące dzieci z LGA cechowały się po porodzie wyższym stężeniem glukozy na czczo, w 2 godz, po obciążenie w DTTG oraz wyższym stężeniem HbA1 niż kobiety, które urodziły dzieci z SGA lub prawidłową wagą ciała. Uzyskane wyniki wskazują, że 1). Zaburzenia lipidowe w postaci obniżenia stężenia HDL-cholesterolu i podwyższenia stężenia triglicerydów mają istotne znaczenie w prognozowaniu makrosomii płodu 2). Zaburzenia gospodarki lipidowej po porodzie występują u znacznego odsetka kobiet z CC: podwyższone stężenie triglicerydów u 13,7%, obniżone stężenie HDL-cholesterolu u 4,5%, podwyższone stężenie cholesterolu całkowitego u 46,6%, a LDL-cholesterolu u 69,2% badanych, 3). Na podstawie powyższych wyników wydaje się celowe - prowadzenie obserwacji kobiet z CC i monitorowanie, obok parametrów gospodarki węglowodanowej także stężenia lipidów w surowicy krw ; i w tej grupie chorych w celu prewencji rozwoju chorób układu krążenia i cukrzycy typu 2, szczególnie dotyczy to kobiet z CC rodzących dzieci z makrosomią. - wpływanie na normalizację profilu lipidowego poprzez redukcję nadwagi i odpowiednia dietę u kobiet z CC w celu prewencji makrosomii i ewentualnie dalszych powikłań metabolicznych u dzieci w późniejszych okresach życia, co wymaga jednak dalszych badań prospektywnych. Uzyskane w niniejszej pracy wyniki sugerują celowość prowadzenia dalszych badań nad oceną związku pomiędzy zaburzeniami metabolizmu lipidów i węglowodanów a stanem noworodka i niepowodzeniami położniczymi u kobiet ciężarnych z cukrzycą, co może mieć potencjalne znaczenie dla zdrowia matki, a także stanu układu krążenia dzieci.
Feb 1, 2023
Nov 21, 2012
6
0
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/998
Edition name | Date |
---|---|
ZB-107517 | Feb 1, 2023 |
Hebda-Szydło, Alicja
Paruch, Krystyna
Pukal, Małgorzata
Marczak, Bogusław T
Olczykowska-Siara, Elżbieta
Przeklasa-Muszyńska, Anna
Partyka, Łukasz