Ekspozycja na promieniowanie jonizujące jest znanym czynnikiem powodującym szeroki zakres uszkodzeń łańcuchów DNA. Zamiarem naszym była analiza oraz ilościowa ocena wpływu różnych form promieniowania na zerwanie łańcucha dwuniciowego DNA (OSB) i formowanie mikrojąder (MN) w zależności od dawki i czasu. W doświadczeniach wykorzystano fibroblasty komórek skóry ludzkiej linii (AGO 15220). Komórki poddawano napromieniowaniu promieniami X o widmie ciągłym powstającym w lampie rentgenowskiej pracującej pod napięciem 240 kV, bądź bombardowanych strumieniem cząstek 3He (izotop helu) lub protonów (1H) o zmiennym natężeniu. Ustalono, że reakcja na dawki poprzez indukcję DSB jest statystycznie znacząca. Była ona bliska zależności liniowej w próbkach poddanych działaniu promieniowania X, jonów 3He 1 protonów. Dawka 1 Gy promieniowania X dawała około 33 DSB/ komórkę. W eksperymentach z mikro-wiązkami proporcja pomiędzy ilością dostarczonych cząsteczek a uzyskanymi śladami wyniosła 1:1 i 3:1 odpowiednio dla napromieniowania strumieniem 3He i 1H. Kinetyka naprawy pęknięć podwójnej helisy DNA nie była zależna od dawki promieniowania. Frakcja obecnych ognisk OSB malała analogicznie, gdy próbki były poddawane działaniu promieniowania X: 0.1 lub 0.25Gy. Biorąc pod uwagę rodzaj napromieniania, naprawa pęknięć podwójnej helisy była zależna od rodzaju użytego promieniowania - DSBs indukowane przez c ; ząstki 3He były istotnie wolniej naprawiane od uszkodzeń spowodowanych protonami. Najszybsza naprawa uszkodzeń typu DSB była obserwowana w próbkach naświetlanych promieniami X. Markery ATM i 53BP1 w pełni współlokalizowały się w 66-86 % ognisk. Analizując kinetykę naprawy DSB - ATM i 53BP1- pozytywna frakcja ognisk malała analogiczne gdy próbki były wystawiane na działanie promieniowania rentgenowskiego. Reakcja na dawkę napromieniowania promieniami X poprzez formowanie mikrojąder była statystycznie znacząca i była bliska zależności liniowej. Dawka 1 Gy promieni X dawała około 8% komórek z mikrojądrami. Z drugiej strony, nie stwierdzono znaczącego efektu czasowego na obserwowaną kinetykę formowania MN. Stwierdzono, że wydajność MN wynosi 0,09 na każdą cząsteczkę 3He. Wydajność mikrojąder i frakcji uszkodzonej komórki MN będące wynikiem napromieniowania protonami ujawniły rozrzucony typ reakcji, który mieścił się w zakresie 2,7 %. Wielkość MN była podobna, niezależnie od wielkości dawki i jakości promieniowania, zaś rozkład ich wielkości sugerował występowanie dwóch populacji.
May 6, 2022
Nov 21, 2012
32
0
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/965
Edition name | Date |
---|---|
ZB-107274 | May 6, 2022 |
Ugenskiene, Rasa
Nowak, Tomasz
Szafirska, Małgorzata
Cichocka, Monika
Pelka, Patrycja