Object
Title: Badania nad rozmieszczeniem i rolą komórek śródmiąższowych typu Cajala (telocytów) w jajowodach jako potencjalnym czynnikiem niepłodności u kobiet
Abstract:
Niepłodność, dotykając ogromną grupę populacji kobiet, jest jednym z powszechnych problemów współczesnej medycyny. Etiopatogeneza tej choroby, obejmująca wiele egzo- i endogennych czynników etiologicznych, nie zawsze pozwala na przyczynowe leczenie. W ostatnich latach sposób rozumienia fizjologii tkanki mięśniowej gładkiej uległ zmianie dzięki badaniom nad populacją komórek śródmiąższowych zwanych telocytami. Dowiedziono, że komórki te uczestniczą w lokalnym przekazywaniu sygnałów np. do okolicznych neuronów lub miocytów. Obecność mięśniaków macicy wpływa negatywnie na płodność. Analizując piśmiennictwo, zauważono, że pacjentki nawet z małymi (<1,5cm) mięśniakami macicy mają obniżoną płodność, a około 20% z nich cierpi na niepłodność. Co więcej, usunięcie tych mięśniaków sprawiało, że współczynnik pozyskania ciąż wzrastał nawet o 16%-70%. Co ciekawe, zależność tą zaobserwowano nie tylko dla mięśniaków podśluzówkowych, których związek z zaburzeniami płodności poprzez ich bezpośrednią bliskość z endometrium – docelowym miejscem implantacji - jest oczywisty, ale również w przypadku mięśniaków śródściennych, których związek z niepłodnością pozostaje bliżej niejasny.Celem niniejszego projektu było określenie rozmieszczenia i roli telocytów w jajowodach o raz ich udział w procesach doprowadzających do nieprawidłowości mogących skutkować niepłodnością. W badaniach łącznie wzięło udzia ; ł 74 kobiet po histerektomii z lub bez przydatków, które stanowiły grupę badaną oraz odpowiednio grupę kontrolną. Materiał stanowiły archiwalne kostki parafinowe oraz fragmenty tkanek pobranych podczas rutynowo wykonywanych zabiegów ginekologicznych. Przeprowadzono rutynową analizę histopatologiczną - barwienie hematoksyliną – eozyną oraz barwienie metodą Masson’s Trichrome. Następnie przeprowadzano oznaczenia immunohistochemiczne w pobranym materiale w celu oceny ekspresji markerów komórkowych: c-Kit i tryptazy mastocytarnej, CD34 i PDGFRα, PGP9.5, a następnie wykonywano oznaczenia immunohistochemiczne metodą barwień podwójnych i potrójnych w celu wykazania koekspresji lub jej braku w zakresie tych i innych markerów: c-Kit i tryptazy mastocytarnej, ANO-1, CD34, CD31, PDGFRII-alfa, PGP9.5, iNOS, ChAT, sFlt-1 oraz receptorów estrogenowych i progesteronowych. Porównywano odpowiednie grupy, a uzyskane wyniki przedstawiono szczegółowo w publikacjach stanowiących rozprawę doktorską. W pracy nr 1 porównano tkanki z grupy operowanych pacjentek z mięśniakami oraz bez mięśniaków, które analizowano pod kątem różnic w budowie histopatologicznej, ekspresji receptorów estrogenowych i progesteronowych oraz liczby telocytów. Wykazano znaczny spadek gęstości telocytów w samych mięśniakach gładkokomórkowych oraz mniejszy w otaczającym go miometrium w grupie pacjentek z mięśniakami. Ponadto wyka ; zano spadek ekspresji receptora estrogenowego - zarówno w mięśniówce sąsiadującej z mięśniakiem jak i w samym mięśniaku, a wzrost ekspresji receptora progesteronowego – w mięśniaku. Telocyty były obecne głównie w sąsiedztwie naczyń. Zebrane dane pozwoliły wysunąć wnioski o potencjalnej roli telocytów w utrzymaniu lokalnej homeostazy i prawidłowym funkcjonowaniu narządów odpowiedzialnych za zapłodnienie, transport i implantację zapłodnionej komórki jajowej. W pracy nr 2 wykazaliśmy, że w jajowodach TC są obecne w pobliżu naczyń, a u pacjentek z grupy badanej - z mięśniakami macicy - jest ich (TC) więcej, niż u kobiet w grupie kontrolnej. Zaobserwowaliśmy włókna nerwowe PGP 9.5 pozytywne, penetrujące przestrzenie między komórkami mięśni gładkich, w bliskim sąsiedztwie telocytów, a poza blaszką właściwą stwierdziliśmy włókna nerwowe ChAT pozytywne, które również znajdowały się w bliskim sąsiedztwie naczyń krwionośnych oraz telocytów, podobnie lokalizowały się struktury iNOS pozytywne. Badanie ujawniło podwójnie znakowane ogniska iNOS, ChAT, PGP 9.5 pozytywne i CD34 pozytywne, potwierdzające interakcje między nerwami, komórkami śródbłonka, mięśniówki gładkiej i telocytami w jajowodach u badanych kobiet. Oceniliśmy również ekspresję receptorów estrogenowych i progesteronowych telocytów za pomocą podwójnego immunoznakowania wraz z markerem CD34(+). Zaobserwowaliśmy wyższą ekspresję r ; eceptorów progesteronowych, a niższą estrogenowych w telocytach jajowodów z grupy pacjentek z mięśniakami macicy. Wyniki te potwierdziły obserwacje i hipotezy z naszej pierwszej pracy, gdzie podobne obrazy widoczne były w przypadkach mięśniaka macicy. Telocyty znajdowały się również w pobliżu naczyń krwionośnych. Dodatkowo - telocyty jajowodów charakteryzowały się wysoką ekspresją kanałów potasowych aktywowanych wapniem o małym przewodnictwie (SK3) w obu grupach badanych. Wykonując kolejne oznaczenia zauważyliśmy niższą ekspresję HIF-1 u pacjentek z grupy z mięśniakami macicy w porównaniu do grupy kontrolnej. W kolejnej pracy (nr 3) porównywaliśmy ekspresję czynników HIF-1, HO, VEGF i jego receptora, NOS, receptorów estrogenowych i progesteronowych w jajowodach uzyskanych od pacjentek z mięśniakami oraz bez mięśniaków (które stanowiły grupę kontrolną). Telocyty mięśniówki jajowodów i mięśniówki macicy porównano również w obu tych grupach. Ponadto przeprowadzono analizę biochemiczną dla poziomów FSH, LH, AMH, sFlt, estrogenu i progesteronu w próbkach krwi pobranych od pacjentek. Stwierdziliśmy, że jajowody pacjentek z mięśniakami macicy mają inną ekspresję receptorów steroidów płciowych - mniej estrogenowych i więcej progesteronowych oraz zmniejszoną liczbę telocytów; wykazują także zmniejszoną ekspresję VEFG i wzrost ekspresji HIF-1. Analizy biochemiczne krwi wykazały wyższy po ; ziom progesteronu i niższy poziom AMH u pacjentek z mięśniakami macicy; równocześnie nie stwierdzono różnic w zakresie sFlt, FSH i LH we krwi. W pracy nr 4 opisano szczególny i wyjątkowo rzadki przypadek wystąpienia ciąży jajnikowej po tej samej – lewej - stronie u pacjentki, u której 6 miesięcy wcześniej wystąpiła ciąża jajowodowa i usunięto lewy jajowód. Przypadek ten analizowano pod kątem patologii jajowodu i związku z telocytami w aspekcie zaburzeń motoryki jajowodu. W badanych próbkach z jajowodu pacjentki z ciążą pozamaciczną stwierdzono obecność telocytów w sąsiedztwie naczyń krwionośnych, komórek mięśniówki i nerwowych. Telocyty były obecne głównie w pobliżu naczyń krwionośnych, komórek nerwowych i w obrębie warstwy mięśniowej jajowodu. Zaobserwowano większą ekspresję włókien PGP-dodatnich zwłaszcza w warstwie mięśniówki u pacjentki z ciążą ektopową, a w grupie kontrolnej większą ekspresję NOS dodatnich. Bliskie sąsiedztwo telocytów oraz włókien nerwowych PGP i iNOS dodatnich sugeruje, że mogą być one bezpośrednio zaangażowane w procesy neuroprzekaźnictwa, a obecność receptorów estrogenowych i progesteronowych w telocytach sugeruje ich zależność od fluktuacji hormonalnych występujących w cyklu kobiety. Podsumowując najistotniejsze wyniki naszych badań można stwierdzić: 1. Obecność mięśniaków w macicy może powodować zmiany morfologiczne i czynnościowe w jajowodzie. 2. W ; jajowodach kobiet z mięśniakiem macicy zaobserwowano zwiększenie liczby telocytów oraz zmiany ekspresji receptorów estrogenowych i progesteronowych. 3. Stwierdzono zmiany w ekspresji czynników proangiogennych: wzrost ekspresji HIF-1, spadek VEGF, VEGFR, HO i iNOS w jajowodach pacjentek z mięśniakami macicy. 4. Zmiana ilości telocytów jak i również ich otoczenia bezpośrednio wpływa na ruchliwość rzęsek, motorykę jajowodu, co może być przyczyną nieprawidłowej implantacji zarodka w jajowodzie, zaburzenia regulacji procesów apoptozy, angiogenezy i przyczyniać się do rozwoju włóknienia. 5. Potwierdzono bliską interakcję telocytów i komórek nerwowych, włókien PGP i iNOS dodatnich, co wskazuje na ich potencjalny udział w miejscowym przekazywaniu sygnałów między komórkami i wpływie na motorykę mięśniówki jajowodu.
Place of publishing:
Level of degree:
Degree grantor:
Rada Dyscypliny Nauki medyczne
Promoter:
Gil, Krzysztof ; Bereza, Tomasz
Date issued:
Identifier:
Call number:
Language:
Access rights:
Object collections:
Last modified:
Oct 24, 2024
In our library since:
Oct 24, 2024
Number of object content hits:
8
Number of object content views in PDF format
0
All available object's versions:
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/5168
Show description in RDF format:
Show description in OAI-PMH format:
| Edition name | Date |
|---|---|
| ZB-140540 | Oct 24, 2024 |
Objects
Similar
Wrona, Anna
Aleksandrovych, Veronika
Korzeniowska, Aneta
Komenda, Justyna
