Object
Title: Związek pomiędzy krótkołańcuchowymi kwasami tłuszczowymi, a wybranymi mediatorami stanu zapalnego oraz integralnością nabłonka błony śluzowej jelita u chorych na nieswoiste choroby zapalne jelit
Abstract:
Wprowadzenie: Nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ), obejmujące wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG) oraz chorobę Leśniowskiego-Crohna (ch. L-C), są schorzeniami przewlekłymi o złożonej i wciąż nie do końca poznanej etiologii. W rozwoju tych chorób bierze się pod uwagę czynnik genetyczny, immunologiczny oraz zaburzenie równowagi mikrobioty jelit (dysbiozę) i jej metabolitów, a w szczególności krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (KKT). KKT są głównymi produktami bakteryjnej fermentacji błonnika pokarmowego zachodzącej w jelicie grubym. Do głównych KKT występujących w świetle jelita zaliczamy kwas masłowy, octowy oraz propionowy. Wykazują one szereg dobroczynnych efektów dla organizmu człowieka, w tym działają przeciwzapalnie oraz wzmacniają integralność i funkcjonalność bariery jelitowej. Jak dotąd nie jest poznany pełny profil KKT u pacjentów z NChZJ oraz czynniki go kształtujące, takie jak stosowana dieta czy przyjmowane leki. Przewlekły stan zapalny błony śluzowej jelita związany jest z uszkodzeniem bariery jelitowej, wzrostem jej przepuszczalności oraz nasileniem prezentacji antygenów znajdujących w świetle jelita komórkom układu immunologicznego gospodarza. Jednocześnie występuje wzmożona ekspresja cytokin prozapalnych, takich jak czynnik martwicy nowotworu α (TNF-α) oraz interleukina-6 (IL-6), oraz obserwowane jest zaburzenie ekspresji białek połączeń międz ; ykomórkowych, w tym okludyny i klaudyny. Konieczne jest zbadanie związku pomiędzy profilem KKT a integralnością bariery jelitowej i nasileniem reakcji zapalnej w błonie śluzowej jelita, jak również nasileniem objawów klinicznych choroby u pacjentów z NChZJ. Wiedza ta przyczyni się do zastosowania w przyszłości suplementacji KKT jako leczenia uzupełniającego w NChZJ mającego na celu ustąpienie dolegliwości oraz wygojenie śluzówki jelita. Cele pracy: 1. Zbadanie ilościowych i jakościowych zmian stężenia KKT w stolcu u chorych na NChZJ, w okresie remisji i zaostrzenia choroby, oraz w grupie kontrolnej metodą elektroforezy kapilarnej z detekcją spektrofotometryczną (CE-UV). 2. Ustalenie związku pomiędzy profilem KKT w stolcu a wybranymi wskaźnikami stanu zapalnego (białko C-reaktywne (CRP), kalprotektyna) oraz cytokinami pro- i przeciwzapalnymi oznaczanymi w surowicy krwi (TNF-α, IL-6, IL-10, IL-17 i IL-22) u pacjentów z nieaktywną i aktywną NChZJ oraz w grupie kontrolnej. 3. Oznaczenie ekspresji mRNA w bioptatach z błony śluzowej jelita grubego dla wybranych parametrów stanu zapalnego (IL-6), enzymów (receptory aktywowane przez proliferatory peroksysomów gamma (PPAR-γ), indukowalna syntaza tlenku azotu (iNOS)) oraz białek połączeń ścisłych i strefy zamykającej (zonula occludens-1 (ZO-1), klaudyny-2, okludyny) u pacjentów z nieaktywną i aktywną NChZJ oraz w grupie kontrolnej p ; rzy pomocy reakcji łańcuchowej polimerazy w czasie rzeczywistym (RT-PCR). Metodyka: Do badania włączono łącznie 77 osób, w tym 43 chorych z WZJG (14 chorych w fazie nieaktywnej i 29 chorych w fazie aktywnej choroby), 18 pacjentów z ch. L-C (8 chorych w fazie nieaktywnej i 10 chorych w fazie aktywnej choroby) oraz 16 osób stanowiących grupę kontrolną. Ocena aktywności WZJG została określona według kryteriów Kliniki Mayo, a ch. L-C została dokonana zgodnie ze wskaźnikiem aktywności ch. L-C (CH. L-CAI). Wszyscy uczestnicy badania wypełnili ankietę kwalifikacyjną, w tym autorski kwestionariusz żywieniowy stworzony we współpracy z dietetykiem klinicznym. U wszystkich badanych dokonano oznaczenia następujących parametrów we krwi: morfologii, albuminy, żelaza, ferrytyny, CRP oraz kalprotektyny w kale. Ponadto dokonano pomiaru stężenia kwasów organicznych w kale (kwasu octowego, mlekowego, bursztynowego, propionowego, masłowego, izowalerianowego, izomasłowego i walerianowego) metodą CE-UV. Wykonano oznaczenie stężenia TNF-α, IL-6, IL-10, IL-17, IL-22 w surowicy krwi metodą immunoenzymatyczną (ELISA). Dodatkowo u 35 uczestników badania (11 pacjentów z nieaktywną NChZJ, 18 pacjentów z aktywną NChZJ i 6 osób stanowiących grupę kontrolną) pobrano podczas kolonoskopii bioptaty z błony śluzowej jelita grubego w celu zbadania ekspresji mRNA dla wybranych parametrów stanu zapalnego i integ ; ralności nabłonka błony śluzowej jelita. W pobranych wycinkach oceniono ekspresję mRNA dla IL-6, PPAR-γ, iNOS, czynnika indukowanego hipoksją 1 alpha (HIF-1α), zonuliny, ZO-1, klaudyny-2, okludyny i receptora bursztynianowego (SUCNR1) metodą RT-PCR. Wyniki: 1. Pacjenci z aktywną postacią NChZJ prezentowali mniejsze stężenie kwasu masłowego, octowego, walerianowego i izowalerianowego oraz większe stężenie kwasu mlekowego w stolcu w porównaniu do grupy kontrolnej. Ponadto, pacjenci z aktywną postacią NChZJ mieli mniejsze stężenie kwasu masłowego w porównaniu do pacjentów z nieaktywną postacią NChZJ (mediana 54,7 μg/g vs 334 μg/g; p < 0,05). Nie zaobserwowano istotnych różnic w stężeniu zidentyfikowanych kwasów organicznych pomiędzy grupą chorych na WZJG i ch. L-C z uwzględnieniem aktywności procesu chorobowego oraz grupą kontrolną. 2. Poziom hemoglobiny był dodatnio skorelowany z poziomem kwasu octowego i masłowego (odpowiednio R = 0,266 i R = 0,346; p < 0,05). Zaobserwowano, że stężenie CRP było dodatnio skorelowane ze stężeniem kwasu mlekowego (R = 0,534; p < 0,05) i odwrotnie skorelowane z poziomem kwasu masłowego (R = −0,573; p < 0,05). 3. Większe stężenie TNF-α w surowicy krwi obserwowano u pacjentów z aktywną NChZJ w porównaniu z grupą kontrolną (6,64 pg/ml vs 2,05 pg/ml, p < 0,05). Nie zaobserwowano związku pomiędzy profilem KKT a stężeniami oznaczanych cytokin (TNF-α, ; IL-6, IL-10, IL-17, IL-22). 4. Ekspresja mRNA dla iNOS i PPAR-γ była istotnie wyższa u pacjentów z aktywną NChZJ w porównaniu do pacjentów z nieaktywną NChZJ (p < 0,05). Ponadto, ekspresja mRNA dla klaudyny-2 i ZO-1 była istotnie niższa u pacjentów z aktywną NChZJ w porównaniu do pacjentów z nieaktywną NChZJ (dla obu porównań p < 0,05). Zaobserwowano, że ekspresja mRNA dla HIF-1α i IL-6 była wyższa u pacjentów z aktywną NChZJ w porównaniu do nieaktywnej NChZJ i grupy kontrolnej, ale zaobserwowana różnica nie była istotna statystycznie (p > 0,05). Wnioski: 1. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdziły przydatność opracowanej metody przygotowania próbek kału oraz identyfikacji i oznaczenia w nich KKT metodą CE-UV. 2. Ocena profilu KKT w stolcu może służyć do nieinwazyjnej oceny aktywności NChZJ. Z przeprowadzonych badań wynika, że pacjenci z aktywną NChZJ charakteryzują się redukcją stężenia KKT oraz kwasu izowalerianowego z jednoczesnym wyższym stężeniem kwasu mlekowego w kale. Profil KKT nie różni się w zależności od typu NChZJ (WZJG vs ch. L-C). 3. Ocena stężenia TNF-α w surowicy krwi może stanowić potencjalny marker służący do monitorowania aktywności NChZJ. Podobnej roli nie spełniają pozostałe cytokiny: IL-6, IL-10, IL-17 oraz IL-22. 4. Nie zaobserwowano związku pomiędzy cytokinami oznaczanymi w surowicy krwi a poszczególnymi KKT. 5. Pacjenci z aktywną fazą NChZJ c ; harakteryzują się zmniejszoną ekspresją mRNA dla białek połączeń ścisłych i strefy zamykającej (klaudyny-2 i ZO-1) oraz zwiększoną ekspresją mRNA dla enzymów iNOS i PPAR-γ w porównaniu do chorych w remisji NChZJ.
Place of publishing:
Level of degree:
Degree grantor:
Rada Dyscypliny Nauki medyczne
Promoter:
Zwolińska-Wcisło, Małgorzata ; Woźniakiewicz, Michał
Date issued:
Identifier:
Language:
Access rights:
Object collections:
Last modified:
Apr 17, 2024
In our library since:
Apr 17, 2024
Number of object content hits:
0
Number of object content views in PDF format
0
All available object's versions:
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/5086
Show description in RDF format:
Show description in OAI-PMH format:
| Edition name | Date |
|---|---|
| UJCMf8ea435beafa4964938f38352a9a906b | Apr 17, 2024 |
Objects
Similar
Kaczmarczyk, Olga
Brzozowski, Bartosz
Występowanie antygenu HLA-G i wybranych wskaźników zapalnych u chorych na nieswoiste zapalenia jelit
Rozpondek, Piotr
Herman, Roma
Wasilewska, Agata
Cegielny, Tomasz
Stawowczyk, Ewa
Moćko, Paweł
