Wstęp: W grupie zaburzeń psychicznych najbardziej rozpowszechnione są zaburzenia nerwicowe – pojawiają się u ponad 1/3 populacji ogólnej. W Europie stanowią najczęstszą przyczynę konsultacji lekarskich, zwłaszcza w ramach porad udzielanych w placówkach Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Styl życia w dużym stopniu determinuje stan zdrowia. Wiele elementów stylu życia może w istotny sposób wpływać na częstość zachorowań i przebieg chorób, a w efekcie również na długość i jakość życia. Cel pracy: Celem pracy była ocena porównawcza wybranych elementów stylu życia osób z zaburzeniami nerwicowymi oraz osób zdrowych. Materiał i metody: W badaniu uczestniczyło 200 dorosłych mieszkańców województwa małopolskiego, którzy stanowili dwie równoliczne grupy po 100 osób każda. W badanej grupie A (50 kobiet vs 50 mężczyzn) były osoby, które miały potwierdzone w dokumentacji medycznej rozpoznanie z grupy F40–F48 (według klasyfikacji ICD-10), natomiast w grupie kontrolnej B (50 kobiet vs 50 mężczyzn) osoby deklarujące, że nie chorują przewlekle. Badania przeprowadzono w okresie 5.01.2011-7.10.2011 r. za zgodą Komisji Bioetycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz dyrekcji szpitali, w których przeprowadzono badania. W badaniu posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, wykorzystując: Inwentarz Zachowań Zdrowotnych (IZZ) oraz Skalę Satysfakcji z Życia (The Satisfaction with Life Scale – SWLS); dok ; onano oceny stanu odżywienia badanych (pomiar masy ciała oraz wzrostu, na podstawie których obliczono BMI – Body Mass Index), pomiaru RR (ciśnienia tętniczego krwi) oraz zastosowano autorski kwestionariusz ankiety. W celu udzielenia odpowiedzi na postawione pytania badawcze i przetestowanie postawionych hipotez przeprowadzono analizy statystyczne przy użyciu pakietu IBM SPSS Statistics w wersji 25. Za jego pomocą przeprowadzono analizę podstawowych statystyk opisowych, testy chi2 niezależności oraz dokładne testy Fishera, testy U Manna-Whitney’a, test t Studenta dla prób niezależnych, analizy korelacji rho Spearmana, a także analizę regresji logistycznej. Za poziom istotności statystycznej przyjęto klasyczny próg α=0,05. Wyniki: Występują różnice ilościowe i jakościowe w zwyczajach żywieniowych osób z zaburzeniami nerwicowymi oraz zdrowych. Osoby z zaburzeniami nerwicowymi częściej sięgają po alkohol codziennie, natomiast rzadziej niż badani zdrowi – spożywają go raz w tygodniu. Ci pierwsi mniej czasu poświęcają na wypoczynek oraz rekreację, rzadziej spotykają się ze znajomymi oraz niezbyt często chodzą do kina i teatru w porównaniu z osobami zdrowymi. Przejawiają oni też inne reakcje na stres niż badane osoby zdrowe: częściej skarżą się na brak apetytu, sięgają po alkohol, nadmiernie martwią się oraz odczuwają niepokój i lęk. Głównym powodem skłaniającym te osoby do podejmo ; wania leczenia jest motywacja zdrowotna. Badani z zaburzeniami nerwicowymi rzadziej bowiem otrzymują wsparcie niż osoby zdrowe. Płeć, wiek i wykształcenie wpływają na zachowania zdrowotne. Młode, wykształcone kobiety częściej przejawią prawidłowe zachowania zdrowotne. Wnioski: Badanie zachowań zdrowotnych jest ważną metodą pomiaru stanu zdrowia populacji, szczególnie dla realizacji celów związanych z promocją zdrowia i profilaktyką zdrowotną. Brak wsparcia staje się przyczyną wycofywania ludzi z aktywnego życia społecznego i pojawiania się reakcji lękowych wywoływanych stresem. W efekcie, takie zachowania są utrwalane i mogą w przyszłości powodować pogłębianie się problemów. W połączeniu z niesprzyjającymi warunkami społecznymi mogą być przyczyną rozwoju zaburzeń nerwicowych. Poznanie i zrozumienie zachowań zdrowotnych, ich uwarunkowań oraz postrzegania przez ludzi swojego zdrowia stanowi podstawę do podejmowania działań, których celem jest kształtowanie stylów życia sprzyjających zdrowiu.
Rada Dyscypliny Nauki o zdrowiu
17 lip 2024
8 kwi 2024
7
0
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/5060
Nazwa wydania | Data |
---|---|
ZB-139808 | 17 lip 2024 |
Musiał, Zofia
Grochowska, Aneta
Karch, Izabela
Kubik, Barbara
Stepaniak, Urszula
Cisoń-Apanasewicz, Urszula
Żwirska, Jaśmina