Obiekt
Tytuł: Wpływ kwasów tłuszczowych n-3 i n-6 na przemiany metaboliczne w zmienionych zapalnie komórkach śródbłonka naczyń krwionośnych
Abstrakt:
Komórki śródbłonka charakteryzuje intensywna aktywność metaboliczna. Uczestniczą w utrzymaniu homeostazy organizmu, w tym kontroli ciśnienia krwi (wazokonstrykcja i wazodylatacja), stężenia tlenu, regulacji krzepnięcia krwi, kontroli bilansu energetycznego, a także w procesie angiogenezy. Do głównych czynników wywołujących dysfunkcję i w rezultacie choroby śródbłonka naczyniowego należą, źle zbilansowana dieta oraz nieprawidłowy styl życia. Towarzyszy temu brak równowagi między czynnikami rozszerzającymi i zwężającymi naczynia krwionośne produkowanymi przez endotelium. w rezultacie dochodzi do zwiększonej syntezy reaktywnych form azotu i tlenu, aktywacji reakcji zapalnej, uszkodzenia i starzenia się komórek. Czynnikiem powodującym rozwój stanu patologicznego w obrębie układu sercowo-naczyniowego jest przewlekły stan zapalny, na skutek braku efektywnego mechanizmu wygaszania zapalenia oraz procesu gojenia się tkanek. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe oraz ich pochodne, farmakologicznie aktywne mediatory lipidowe, odgrywają ważną rolę zarówno w procesach fizjologicznych, jak i patologicznych organizmu. Aktywne mediatory lipidowe wielonienasyconych kwasów tłuszczowych n-3 i n-6, należą do związków biorących udział w procesie wygaszania stanu zapalnego. Suplementacja kwasami tłuszczowymi szeregu n-3 wpływa antyoksydacyjnie oraz ochronnie na układ sercowo-naczyniowy dzięki biosyn ; tezie swoistych mediatorów przeciwzapalnych. Jednak rola syntezy de novo i wychwytu egzogennych kwasów tłuszczowych przez komórki śródbłonka w warunkach zapalnych, nie jest szczegółowo poznana i wyjaśniona. Poszerzanie obecnej wiedzy może przyczynić się do opracowywania nowych leków przeciwzapalnych oraz strategii terapeutycznych dotyczących skutecznego, ukierunkowanego metabolizmu kwasów tłuszczowych w śródbłonku w warunkach stanu zapalnego. Tym samym uzasadnia podjęcie prac badawczych w tym kierunku. Celem niniejszej pracy doktorskiej było określenie czy kwasy tłuszczowe szeregu n-6 (kwas γ-linolenowy GLA, kwas arachidonowy ARA), szeregu n-3 (kwas eikozapentaenowy EPA) oraz lowastatyna mają zdolność aktywacji mechanizmów obronnych komórek śródbłonka naczyń krwionośnych (human primary umbilical vein endothelial cells, HUVEC), aktywowanych czynnikami zapalnymi (lipopolisacharyd, LPS; czynnik martwicy nowotworów-α, TNF-α; oraz benzo(a)piren, BaP). Powyższy cel realizowano analizując profil kwasów tłuszczowych błon komórek oraz ekspresję białek i genów związanych ze stanem zapalnym. Komórki śródbłonka inkubowano z kwasem arachidonowym (ARA, n-6), γ-linolenowym (GLA, n-6) lub z eikozapentaenowym (EPA, n-3) i lowastatyną (LOVA) oraz aktywowano czynnikami zapalnymi. Wykazano istotne różnice w profilu kwasów tłuszczowych błon komórek po inkubacji z ARA lub EPA i inkubacji z LPS lub ; BaP. Suplementacja komórek HUVEC EPA lub ARA i aktywacja LPS skutkowała istotnie statystyczną represją białek prozapalnych COX-2, syntazy prostaglandyny E2 (cPGES) i receptora dla prostaglandyny F2α (receptor FP) oraz poziomu izoprostanów 8-isoPGF2α. Spadek poziomu białek COX-1, COX-2, fosfolipazy A2 (cPLA2) oraz receptora toll-like 4 (TRL4) obserwowano w komórkach HUVEC po inkubacji z GLA i LOVA, mimo aktywacji TNF-α. Odnotowano wzrost poziomu receptora dla węglowodorów aromatycznych (AHR) po wcześniejszej suplementacji ARA i EPA oraz aktywacji BaP, natomiast wzrost ekspresji transferazy glutationu M1 (GSTM1) tylko w przypadku suplementacji komórek śródbłonka z EPA i aktywacji BaP. Obniżenie ilości mRNA dla cytochromu P450 CYP1A1, fosfolipazy A2 (PLA2G4A) i cyklooksygenazy-2 (prostaglandin-endoperoxide synthase 2, PTGS2) było widoczne w komórkach suplementowanych ARA. Dla genów AHR i GSTM1 pozostało niezmienione. Istotną represję CYP1A1, PLA2G4A oraz PTSG2 odnotowano w komórkach HUVEC suplementowanych EPA. W wyniku inkubacji komórek HUVEC z ARA lub EPA i BaP zaobserwowano spadek ekspresji genów dla cząsteczek adhezyjnych VCAM-1(vascular cell adhesion molecule-1) oraz ICAM-1 (intercellular adhesion molecule-1). Suplementacja EPA komórek śródbłonka skutkowała najwyższym poziomem mRNA dla genu NOS3 (nitric oxide synthase 3). Jednoczesna inkubacja komórek HUVEC z EPA+LOVA+LPS ; lub EPA+LOVA+TNF-α powodowała istotny spadek poziomu mRNA dla VCAM-1, PTGS1 (prostaglandin-endoperoxide synthase 1), PTGS2, natomiast wzrost ekspresji genu dla NOS3. Redukcja ekspresji genów cząsteczek adhezyjnych VCAM-1 i ICAM-1 oraz dla PTGS1 i PTGS2 obserwowana była w następstwie suplementacji komórek HUVEC z EPA+LOVA oraz ARA+LOVA. Wyniki prezentowanych eksperymentów wskazują na właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające i prowygaszeniowe kwasu eikozapentaenowego oraz istotną rolę w modulacji tych procesów przez kwasy tłuszczowe szeregu n-6 i lowastatynę. Suplementacja wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi wydaje się wywierać efekt terapeutyczny w zmienionych zapalnie komórkach śródbłonka naczyń krwionośnych.
Miejsce wydania:
Stopień studiów:
Instytucja nadająca tytuł:
Promotor:
Data wydania:
Identyfikator:
Sygnatura:
Język:
Prawa dostępu:
Kolekcje, do których przypisany jest obiekt:
Data ostatniej modyfikacji:
10 mar 2023
Data dodania obiektu:
1 mar 2023
Liczba wyświetleń treści obiektu:
0
Liczba wyświetleń treści obiektu w formacie PDF
0
Wszystkie dostępne wersje tego obiektu:
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/4959
Wyświetl opis w formacie RDF:
Wyświetl opis w formacie OAI-PMH:
| Nazwa wydania | Data |
|---|---|
| ZB-136280 | 10 mar 2023 |
Obiekty
Podobne
Sroczyńska, Katarzyna
Zając-Grabiec, Anna
Magoń, Wojciech
Urbański, Karol
Ludew, Dominik
Gosiewski, Tomasz
Olbert, Magdalena
Menaszek, Elżbieta
