Metadata language
Title:
Czynniki psychospołeczne w pierwotnym nadciśnieniu tętniczym
Author:
Subject:
nadciśnienie tętnicze pierwotne
Abstract:
Celem badania była ocena rozpowszechnienia wybranych czynników psychospołecznych (osobowość, zaburzenia nerwicowe, lęk, gniew, ciekawość, sens życia, wzór zachowania A - WZA, wsparcie społeczne, wydarzenia życiowe) u osób z pierwotnym nadciśnieniem tętniczym (PNT). Ponadto oceniano wpływ czynników psychospołecznych na różnice w wartościach ciśnienia tętniczego krwi i częstości serca, z uwzględnieniem różnic zależnych od płci i rodzinnego obciążenia nadciśnieniem tętniczym. Przy pomocy 7 standaryzowanych kwestionariuszy przebadano 210 osób z PNT i 100 osób zdrowych, stanowiących grupę kontrolną. Stwierdzono, że w profilu osobowości - zarówno mężczyzn, jak i kobiet - z PNT występują niższe wartości cech: inteligencja, dojrzałość ego, odporność psychiczna oraz wyższe wartości cech: nadwrażliwość i poczucie winy, oraz że profile osobowości mężczyzn i kobiet z PNT różnią się. Cechy te wiązały się z występowaniem wyższych wartości ciśnienia tętniczego krwi. Rodzinne obciążenie nadciśnieniem tętniczym związane było z częstszym występowaniem powyższych cech osobowości, także w grupie kontrolnej. Częstość występowania zaburzeń nerwicowych u chorych z PNT była wyższa niż u normotoników (szczególnie wśród kobiet), co nie wpływało na zróżnicowanie ciśnienia tętniczego krwi. U badanych z PNT z wysokim poczuciem sensu życia, wartości skurczowego ciśnienia krwi były istotnie niższe. Częstość ; występowania WZA u mężczyzn z PNT była taka sama jak u normotoników, natomiast u kobiet wyższa. Obecność WZA wiązała się z niższymi wartościami rozkurczowego ciśnienia krwi. Chorych z PNT cechował wyższy poziom lęku i gniewu oraz niższy poziom ciekawości. Wysoki poziom lęku korelował z wyższą częstością akcji serca, wysoki poziom gniewu z wyższymi wartościami skurczowego ciśnienia krwi, a wysoki poziom ciekawości z niższymi wartościami ciśnienia skurczowego. Badani z PNT mieli większe trudności w adaptacji do wydarzeń życiowych minionego roku (zwłaszcza kobiety). Większe trudności w przystosowaniu się do wydarzeń życiowych, a nie ich liczba, wiązały się z wyższymi wartościami ciśnienia skurczowego. Badani z PNT cechowali się słabym wsparciem społecznym ze strony przyjaciół oraz rzadziej należeli do grup i organizacji społecznych. Czynnikami ryzyka, najsilniej związanymi z faktem zachorowania na PNT były: niski poziom wsparcia społecznego, lęk, gniew oraz wymienione powyżej "specyficzne dla osób z PNT" cechy osobowości.