Wprowadzenie: Posocznica i martwicze zapalenie jelit są niezwykle istotnymi problemami okresu noworodkowego ze względu na dużą częstość występowania oraz mimo postępu, na nadal utrzymującą się dużą śmiertelność i ryzyko innych odległych następstw. Początkowe objawy obu chorób mogą być dyskretne i nieswoiste, co może opóźniać postawienie właściwej diagnozy. Obecnie istniejące metody laboratoryjne nie są wystarczająco jednoznaczne w bardzo wczesnym rozpoznawaniu posocznicy i poszukuje się metod bardziej wiarygodnych. Postęp w immunologii pozwolił na lepsze zrozumienie patomechanizmów reakcji zapalnej, przebiegu posocznicy i chorób jelit, jednakże informacje są wynikiem głównie eksperymentów in vitro lub badań u pacjentów dorosłych, dzieci i noworodków donoszonych. Ocena udziału cytokin w reakcji zapalnej u noworodków z bardzo niską masą ciała oraz możliwości wykorzystania oznaczania stężeń tych mediatorów w diagnostyce nie są jeszcze w pełni poznane. Cel: Ocena uwalniania cytokin pro- i przeciwzapalnych u noworodków z bardzo niską urodzeniową masą ciała. Analiza użyteczności oznaczania wybranych cytokin w rozpoznawaniu oraz prognozowaniu przebiegu posocznicy i martwiczego zaplenia jelit. Materiał i metody: Badaniem objęto 89 noworodków z bardzo małą urodzeniową masą ciała. 23 noworodki zakwalifikowano do grupy kontrolnej (brak objawów posocznicy lub nietolerancj ; i karmienia), u 43 dzieci rozpoznano posocznicę o późnym początku, a pozostałe 23 noworodki zakwalifikowano do grupy z objawami chorobowymi (posocznicy lub nietolerancji karmienia), lecz bez potwierdzenia bakteriologicznego posocznicy. U wszystkich dzieci przy przyjęciu wykonano oznaczenia: morfologii krwi z obrazem białokrwinkowym, posiew krwi, stężeń LPS, PCT, IL-6 i IL-10 oraz TNFcx U noworodków włączonych do grupy kontrolnej badania powtórzono w 10., 20. i 30. dobie życia. U dzieci z pozostałych grup powyższe badania wykonano w momencie wystąpienia niepokojących objawów choroby i celem oceny dynamiki choroby po 48- 96 godzinach od postawienia wstępnego rozpoznania. Wyniki: Uwalnianie cytokin (IL-6, IL-10, TNFcx) u noworodków z bardzo niską masą ciała nie zależało od dojrzałości noworodka, ani od wieku kalendarzowego dziecka. Największe stężenia cytokin odnotowano są u dzieci z uogólnionym zakażeniem wywołanym przez bakterie Gram ujemne lub u dzieci z III stopnia martwiczym zapaleniem jelit. Stężenia cytokin korelowały z ciężkością posocznicy. Uwalnianie prokalcytoniny zależało od wieku kalendarzowego dziecka i było zwiększone jedynie u dzieci z nasilonymi objawami klinicznymi posocznicy o ciężkim przebiegu lub u dzieci z posocznicą o etiologii Gram ujemnej. Oznaczanie stężeń cytokin (IL-6, JL-1 O, TNFcx) oraz prokalcytoniny charakteryzowało się większą wiar ; ygodnością w rozpoznawaniu posocznicy lub martwiczego zapalenia jelit od standardowo wykonywanych badań (leukocytoza, liczba płytek krwi, Ilf, CRP). Ponadto oznaczanie IL-I O pozwalało wyróżnić noworodki o złym rokowaniu. Obecność LPS we krwi występowała częściej wśród dzieci z objawami nietolerancji karmienia, a obserwowane stężenia LPS w tej grupie chorych były znacząco większe w porównaniu do stężeń u dzieci z grupy kontrolnej. Wnioski: Uwalnianie cytokin u noworodków z bardzo niską masą ciała nie zależy od dojrzałości noworodka, lecz od czynnika wyzwalającego reakcję zapalną. Uwalnianie cytokin koreluje z ciężkością choroby i zatem posiada dużą wartość diagnostyczną i prognostyczną.
26 cze 2023
9 lip 2022
95
113
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/4794
Nazwa wydania | Data |
---|---|
ZB-94500 | 26 cze 2023 |
Kwinta, Przemko
Sanak, Marek
Hurkała, Joanna
Suder, Aneta