Celem podjętych badań była synteza i ocena aktywności biologicznej nowych ligandów wielofunkcyjnych w grupie pochodnych hydroksyetylenoaminowych ukierunkowanych na przyczynowe i objawowe cele biologiczne (β-sekretaza, cholinoesterazy, transportery GABA, agregacja β-amyloidu i białka tau) odpowiedzialne za patogenezę choroby Alzheimera. Podczas projektowania zaproponowano szereg modyfikacji struktury wyjściowej otrzymanego wcześniej liganda wielofunkcyjnego, których celem była poprawa aktywności oraz stopniowa optymalizacja właściwości fizykochemicznych. W wyniku kilkuetapowej syntezy chemicznej otrzymano łącznie 96 związków. Wykonane badania biologiczne in vitro wykazały, że wprowadzone zmiany poprawiły aktywność biologiczną wobec wybranych celów molekularnych. Zidentyfikowano kilka ciekawych ligandów wielofunkcyjnych. Związek 60 poprzez wpływ na transmisję cholinergiczną i GABAergiczną oraz agregację β-amyloidu może potencjalnie modyfikować przyczyny i objawy choroby Taki złożony mechanizm działania, który nigdy wcześniej nie został opisany, czyni tę cząsteczkę wyjątkową. Ważnym osiągnięciem pracy doktorskiej jest otrzymanie cyklopropylowej pochodnej (R,S)-108 o dualnym cholinergiczno-GABAergicznym działaniu. Testy farmakologiczne in vivo potwierdziły jego korzystny wpływ na poprawę pamięci. Aktualnie cząsteczka ta uzyskała ochronę patentową, a prace nad jej rozwojem są kon ; tynuowane. Otrzymano także silne, wysoce selektywne inhibitory: BuChE – związek 40 (hBuChE IC50 = 68 nM) oraz podtypu 3 transportera GABA - związek (S,S)-55 (hGAT3 IC50 = 2,95 μM). Na podstawie oceny właściwości antyagregacyjnych in cellulo przy użyciu rekombinowanych bakterii Escherichia coli dla biblioteki 24 związków zidentyfikowano silne, dualne inhibitory agregacji z najaktywniejszym związkiem 129.
Rada Dyscypliny Nauki farmaceutyczne
Malawska, Barbara ; Panek, Dawid
8 kwi 2024
23 maj 2022
9
0
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/4674
Nazwa wydania | Data |
---|---|
ZB-134217 | 8 kwi 2024 |
Pasieka, Anna
Więckowska, Anna
Szałaj, Natalia
Panek, Dawid
Wichur, Tomasz
Łątka, Kamil
Sudoł-Tałaj, Sylwia