Cele pracy Analiza występowania cech ocenianych w dermatoskopii w zmianach melanocytarnych spojówki o różnym stopniu złośliwości. Próba znalezienia różnic pomiędzy tymi cechami w czerniaku, znamieniu barwnikowym, PAM bez atypii i PAM z atypią. Stworzenie algorytmu pozwalającego, w oparciu o cechy badania dermatoskopowego, na różnicowanie czerniaka spojówki od innych zmian barwnikowych spojówki. Retrospektywna analiza kliniczna i histopatologiczna guzów spojówki leczonych chirurgicznie w okresie roku w jednym ośrodku, w korelacji z danymi z wywiadu, ze szczególnym uwzględnieniem praktycznego podejścia poprzez podział zmian na ubarwione i pozbawione barwnika (amelanotyczne), a ustaleniem prawdopodobieństwa ich przynależności do zmian łagodnych, przednowotworowych lub złośliwych. Materiał i metodyka Analizie poddano 160 zmian barwnikowych spojówki (po 40 znamion barwnikowych, PAM bez atypii, PAM z atypią i czerniaków). Oceniano obraz kliniczny guzów z użyciem cech dermatoskopowych oraz wzorów złośliwości opisanych przez Kittlera. Do oceny dodano również własne wzory: czarne kropki występujące w dowolnej części zmiany, naczynia odżywcze i torbiele. Przeanalizowano dokumentację wszystkich 305 pacjentów (164 mężczyzn, 141 kobiet), u których usunięto chirurgicznie zmiany spojówki w Oddziale Klinicznym Okulistyki i Onkologii Okulistycznej Szpitala Uniwersyt ; eckiego w Krakowie w ciągu całego 2017 roku. Oceniano kolorowe fotografie zmian oraz wynik badania histopatologicznego. Wyniki W czerniaku częściej, niż w pozostałych zmianach spojówki stwierdzono asymetrię wzorca i koloru, większą średnią liczbę kolorów, kolor szary, obszar bezstrukturalny, naczynia polimorficzne i naczynia odżywcze. Wzór czarnych kropek i koloru czarnego był typowy dla zmian złośliwych i przednowotworowych. Torbiele stwierdzono jedynie w grupie znamion barwnikowych. PAM z atypią odróżniała od PAM bez atypii obecność asymetrii wzorca i koloru, wzorca bezpostaciowego, koloru czarnego i czarnych kropek. Stworzono algorytm w oparciu o zmodyfikowane kryteria dermatoskopowe, który polega na ocenie występowania 9 podejrzanych cech takich jak: obecność więcej niż dwóch kolorów, asymetrii koloru, asymetrii wzorca, polimorfizmu naczyń, obecności naczyń krótkich, wzoru naczyń linie, obecności obwodowego obszaru bezstrukturalnego, obecności szarego obszaru bezstrukturalnego oraz czarnych kropek (w dowolnej części zmiany). Za obecność każdej z nich przyznaje się po 1 punkcie. Jeżeli w ocenie końcowej zmianie barwnikowej przydzielimy ≥ 3 punkty, to prawdopodobieństwo rozpoznania czerniaka jest na poziomie p>0.001. Analizując guzy wycięte ze spojówki w ciągu całego 2017 roku w naszym ośrodku, nacieki ubarwione opisano w 190 (62,3%) przypadkach, a ; guzy pozbawione barwnika w 115 (37,7%). Badanie histopatologiczne potwierdziło obecność zmian łagodnych w 153 (80,5%) przypadkach w pierwszej grupie, a w 62 (53,9%) w drugiej. 35 (11,4%) przypadków miało charakter wznowy miejscowej po wcześniejszym wycięciu guza spojówki. Tendencję do nawrotów najczęściej miały guzy nowotworowe i przednowotworowe o charakterze melanocytarnym. U 6 (2,0%) pacjentów guz (ziarniniak lub łagodny naciek limfocytarny) powstał w miejscu blizny po innych zabiegach chirurgicznych. Zmiany obserwowane krócej niż rok oraz z tendencją do wzrostu częściej miały charakter złośliwy lub przednowotworowy. U pacjentów ze złośliwymi guzami spojówki częściej występowały nowotwory złośliwe innych narządów (18,5%), niż w przypadku pacjentów ze zmianami łagodnymi i przednowotworowymi (6,5%). Wnioski Wzorce oceniane dermatoskopowo występują w zmianach barwnikowych spojówki. Istnieją cechy pozwalające na odróżnienie czerniaka od znamienia barwnikowego i melanozy oraz PAM z atypią od PAM bez atypii. Wykorzystanie zaproponowanego przez nas algorytmu opartego na zmodyfikowanych cechach dermatoskopowych może być cennym narzędziem w diagnostyce czerniaka spojówki. W przypadku guzów spojówki, zarówno badanie kliniczne jak i szczególnie starannie zebrany wywiad pozwalają uzyskać informacje pomocne w ustaleniu wstępnej diagnozy i podjęciu optymalnych ; decyzji terapeutycznych.
2 sty 2024
8 kwi 2022
6
0
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/4637
Nazwa wydania | Data |
---|---|
ZB-135083 | 2 sty 2024 |
Dębicka-Kumela, Magdalena
Spałkowska, Magdalena
Placha, Wojciech
Jachymczyk, Agnieszka
Szuścik, Iwona
Ostrowska, Barbara
Klonowska, Anna
Żwawa, Karolina