Object
Title: Profilowa analiza związku między sprawnością poznawczą a sprawnością motoryczną u osób z łagodnymi zaburzeniami funkcji poznawczych
Abstract:
Wprowadzenie: Ograniczenia sprawności funkcjonalnej stanowią poważny problem zdrowotny oraz społeczny osób w wieku podeszłym, a ich skuteczne zapobieganie i leczenie należy do wyzwań współczesnej medycyny. Wyniki dotychczasowych badań wskazują na współwystępowanie dysfunkcji motorycznych oraz kognitywnych u osób z łagodnymi zaburzeniami funkcji poznawczych (mild cognitive impairment, MCI). W ostatnich latach zwrócono uwagę, że spowolnienie chodu może także wyprzedzać pogorszenie funkcjonowania kognitywnego i stanowić wczesny marker dysfunkcji poznawczych. Jednakże w literaturze przedmiotu brakuje dostatecznej liczby spójnych danych w kwestii wskazania charakterystyki związku między różnymi domenami poznawczymi a sprawnością motoryczną. Cel badań: Przeprowadzone badania, miały na celu ocenę związku między poziomem sprawności poznawczej i motorycznej u osób z MCI. Analizie poddano sprawność motoryczną w grupie osób o różnym profilu poznawczym. Oceniono związek między globalnym funkcjonowaniem poznawczym a motorycznym w grupie osób z MCI oraz osób bez MCI. Przeprowadzono ocenę związku różnych czynników klinicznych i demograficznych z funkcjonowaniem poznawczym. Określono także specyfikę związku między funkcjonowaniem poszczególnych domen poznawczych, a sprawnością motoryczną u osób o różnym typie MCI. Metoda: Analizą objęto 800 osób w wieku podeszłym (653 z prawidło ; wym funkcjonowaniem poznawczym i 147 osób z MCI: 88 zakwalifikowano do grupy amnestycznej aMCI, a 59 do grupy nieamnestycznej naMCI). Średnia wieku osób badanych wynosiła 69,3 lat, badani byli z co najmniej siedmioletnim podstawowym wykształceniem, a 71% stanowiły kobiety. Celem oceny poziomu nasilenia objawów depresyjnych zastosowano skróconą 15-punktową Geriatryczną Skalę Oceny Depresji. Wszystkie osoby badane zostały poddane przesiewowej ocenie funkcjonowania poznawczego za pomocą Krótkiej Skali Oceny Stanu Psychicznego oraz Addenbrooke's Cognitive Examination-III. Do oceny poszczególnych domen poznawczych wykorzystano: Test Piętnastu Słów Reya, Test Fluencji Słownej, Test Rysowania Zegara, Test Powtarzania Cyfr oraz Test Łączenia Punktów. Do oceny sprawności motorycznej wykorzystano Test Wstań i idź oraz 6 Minutowy Test Marszowy. Wyniki: Wyniki przeprowadzonych analiz przedstawiono w trzech pracach oryginalnych. W analizach pierwszej pracy zaobserwowano, że wyniki ACE-III, a także podskale pamięć i fluencja słowna, były niezależnie związane z poziomem sprawności motorycznej. Stwierdzono, że globalna sprawność poznawcza wiąże się z poziomem sprawności motorycznej u osób z MCI. W drugiej pracy udowodniono, że grupa MCI różniła się od grupy kontrolnej pod względem wieku, poziomu wykształcenia i poziomu nasilenia objawów depresyjnych. Ponadto grupa aMCI była starsza i miała ; gorsze wyniki sprawności motorycznej od grupy naMCI. Co interesujące, nie zaobserwowano różnic międzygrupowych w zakresie występowania upadków i chorób przewlekłych. Analiza regresji logistycznej wykazała, że wiek, poziom wykształcenia oraz sprawność motoryczna są niezależnymi predykatorami dla MCI i aMCI, natomiast jedynym niezależnym czynnikiem związanym z naMCI był poziom wykształcenia. W trzeciej pracy wyniki przeprowadzonych analiz na całej grupie pokazały, że prawie wszystkie domeny funkcji poznawczych (pamięć, fluencja słowna, funkcje wykonawcze i pamięć operacyjna) oraz status MCI wiązały się z poziomem sprawności motorycznej. Co więcej, zaobserwowano związek między funkcjami wykonawczymi, fluencją słowną i pamięcią operacyjną, a funkcjonowaniem motorycznym w grupie MCI. Co interesujące, przeprowadzona analiza interakcji wykazała, że typ MCI nie moderuje związku między funkcjonowaniem poznawczym a motorycznym. W modelach wielokrotnej regresji liniowej przeprowadzonej w podgrupach o różnym statusie poznawczym wykazano, że niezależnymi poznawczymi predykatorami poziomu sprawności motorycznej były a) funkcje wykonawcze i pamięć operacyjna w grupie aMCI, b) fluencja literowa w grupie naMCI oraz c) fluencja kategorialna w grupie kontrolnej. Wnioski: W świetle przeprowadzonych badań można stwierdzić, że starszy wiek i niższy poziom wykształcenia oraz gorsza sprawno ; ść motoryczna są niezależnie związane z MCI. Elastyczność poznawcza, pamięć operacyjna oraz fluencja słowna wiążą się z poziomem sprawności motorycznej u osób z MCI. Funkcje wykonawcze stanowią szczególnie ważną komponentę poznawczą dla utrzymania kontroli motorycznej. Identyfikacja dysfunkcji poznawczych stanowi istotny element procesu diagnostyczno-terapeutycznego. Wprowadzenie kompleksowych działań profilaktycznych i interwencji rehabilitacyjnej może pozwolić zoptymalizować codzienne funkcjonowanie osób z MCI.
Place of publishing:
Level of degree:
Degree discipline:
Degree grantor:
Promoter:
Date issued:
Identifier:
Call number:
Language:
Access rights:
Object collections:
Last modified:
Jun 26, 2023
In our library since:
Aug 11, 2020
Number of object content hits:
51
Number of object content views in PDF format
0
All available object's versions:
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/4370
Show description in RDF format:
Show description in OAI-PMH format:
| Edition name | Date |
|---|---|
| ZB-131959 | Jun 26, 2023 |
Objects
Similar
Rajtar-Zembaty, Anna
Szot, Paweł
Bober-Płonka, Bogusława
Cichy, Benedykt
Zielińska, Dorota
Krawczyk-Pasławska, Elżbieta
