Object
Title: Potrzeby i poziom koherencji chorych na reumatoidalne zapalenie stawów
Abstract:
Wstęp: Reumatoidalne zapalenie stawów (rzs) jest chorobą przewlekłą o podłożu autoimmunologicznym. Klasycznymi objawami choroby są ból i obrzęki symetrycznych stawów rąk i stóp z towarzyszącą sztywnością poranną. Dane statystyczne wskazują, że kobiety zapadają na tę chorobę trzy razy częściej niż mężczyźni. Szczyt zachorowań przypada na czwartą i piątą dekadę życia. Rzs jest chorobą postępującą, przebiegającą z okresami zaostrzeń i remisji. Okres zaostrzenia choroby wiąże się z wykluczeniem chorego z życia codziennego. W tym okresie stawy są bardzo bolesne zarówno w trakcie ruchu jak i w spoczynku. Bardzo silny ból ogranicza choremu poruszanie się i utrzymanie prawidłowej sprawności. Stawy najczęściej są obrzęknięte, a skóra w okolicy stawów zaczerwieniona, ucieplona i reagująca bólem na dotyk. Okres remisji choroby jest dla chorego nadzieją na poprawę stanu zdrowia, natomiast okres zaostrzenia choroby i wszelkie ograniczenia z nim związane są przyczyną wystąpienia obniżenia nastroju, stanów depresyjnych i innych dolegliwości o podłożu psychicznym. Charakterystyczna dla przebiegu rzs jest postępująca destrukcja stawów, która może prowadzić do głębokiej niepełnosprawności. Rozpoznanie rzs jest dla pacjentów szokujące i może zmienić dotychczasowy schemat funkcjonowania chorego oraz zachwiać poczuciem bezpieczeństwa, zrozumiałości, zaradności oraz sensowności. Cel pracy: Celem pra ; cy była ocena potrzeb i poziomu koherencji chorych na rzs.Materiał i metody: Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego, techniką ankiety. Oceniono poziom koherencji z wyszczególnieniem na poczucie zaradności, sensowności oraz zrozumiałości. Poczucie zaradności zbadano używając wystandaryzowanych narzędzi: Kwestionariusza Jakości Życia (SF-36) oraz Skali Uogólnionej Własnej Skuteczności (GSES). Poczucie sensowności zbadano za pomocą Skali Satysfakcji z Życia (SWLS) oraz Kwestionariusza Wsparcia Społecznego (ISSB). Wykorzystując Skalę Akceptacji Choroby (AIS) zbadano poczucie zrozumiałości. W celu określenia potrzeb chorych na rzs posłużono się autorskim kwestionariuszem: Skalą Potrzeb Chorych Cierpiących na Choroby Reumatyczne (NPR). Badania przeprowadzono wśród chorych będących w okresie zaostrzenia choroby (100 chorych) oraz remisji choroby (24 osoby). Wyniki badań porównano z grupą osób zdrowych (126 osób). Badania przeprowadzono w oddziałach reumatologicznych i poradniach reumatologicznych Szpitala Specjalistycznego im. J. Dietla oraz Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Dokonano obliczeń statystycznych przyjmując poziom istotności ɑ=0,05. Wszystkie wartości p<0,05 interpretowano jako świadczące o istotnych związkach. ; Wyniki: Jakość życia chorych na rzs przedstawiona została w dwóch dziedzinach funkcjonowania człowieka. Funkcjonowanie w wymiarze fizycznym, czy ; li całkowite zdrowie fizyczne (PCS) oraz funkcjonowanie w wymiarze psychicznym, czyli całkowite zdrowie psychiczne (MCS) były niższe u chorych w okresie zaostrzenia choroby niż u chorych w okresie remisji choroby. W grupie osób chorych funkcjonowanie psychiczne było lepsze niż funkcjonowanie fizyczne. Wśród chorych na rzs w okresie zaostrzenia choroby dominowało niskie i średnie poczucie satysfakcji z życia. W okresie remisji choroby było ono średnie. Wsparcie społeczne dla chorych na rzs w okresie zaostrzenia choroby było zbliżone do poziomu wsparcia społecznego dla osób zdrowych. Wsparcie społeczne dla chorych na rzs w okresie remisji choroby było zdecydowanie niższe niż u chorych w okresie zaostrzenia choroby. Większość chorych na rzs w okresie zaostrzenia choroby miała niskie poczucie własnej skuteczności. W okresie remisji choroby było ono wysokie. Chorzy w okresie remisji prezentowali wyższy poziom akceptacji choroby niż chorzy będący w okresie zaostrzenia. Chorzy na rzs w okresie zaostrzenia choroby mieli w mniejszym stopniu spełnione potrzeby niż chorzy w okresie remisji choroby. Wśród chorych będących w okresie zaostrzenia choroby poziom zaradności wynosił 54%, poziom sensowności 47% a poziom zrozumiałości 51%. Ogólny poziom koherencji dla tej grupy chorych oceniono na 51%. Wśród chorych będących w okresie remisji choroby poziom zaradności wynosił 69%, poziom sensownoś ; ci 45% a poziom zrozumiałości 74%. Ogólny poziom koherencji dla tej grupy chorych oceniony został na 63%. Poziom koherencji chorych na rzs będących w okresie remisji choroby był wyższy niż chorych będących w okresie zaostrzenia choroby. Wnioski: Wszystkie komponenty oceniające poczucie zaradności oraz zrozumiałości były wyższe u chorych w okresie remisji choroby niż u chorych w okresie zaostrzenia choroby. Wśród chorych będących w okresie zaostrzenia choroby poziom sensowności był wyższy niż u chorych w okresie remisji choroby. Chorzy na rzs w okresie remisji choroby mieli wyższy ogólny poziom koherencji niż chorzy będący w okresie zaostrzenia choroby. Niezmiernie ważne jest, aby indywidualnie rozpoznać poziom koherencji pacjentów z rzs oraz potrzeby tych chorych i poprzez pomoc w ich spełnieniu utrzymać zdolność chorych do samoopieki, która właściwie przez nich prowadzona zmniejsza koszty ekonomiczne, społeczne i rodzinne związane z zachorowaniem na rzs.
Place of publishing:
Level of degree:
Degree discipline:
Degree grantor:
Promoter:
Jaworek, Jolanta ; Kulesa-Mrowiecka, Małgorzata
Date issued:
Identifier:
Call number:
Language:
Access rights:
Object collections:
Last modified:
Mar 14, 2023
In our library since:
Aug 28, 2018
Number of object content hits:
32
Number of object content views in PDF format
0
All available object's versions:
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/4255
Show description in RDF format:
Show description in OAI-PMH format:
| Edition name | Date |
|---|---|
| ZB-128495 | Mar 14, 2023 |
Objects
Similar
Staszkiewicz, Magdalena
Wojnar-Gruszka, Katarzyna
Istrati, Julita
Wróbel, Aldona
Nowakowski, Jarosław
Klimek, Ewa
