Object
Title: Szyjno-udowa prędkość fali tętna jako marker ryzyka chorób sercowo-naczyniowych w populacji mieszkańców Krakowa w wieku od 45 do 70 lat
Abstract:
Wstęp: Choroby sercowo-naczyniowe (chs-n) pozostają w Polsce nadal najczęstszą przyczyną zgonów (45% wszystkich zgonów). Przyczyn tego zjawiska, w populacji polskiej, upatruje się przede wszystkim w rozwoju procesów miażdżycowych, które początkowo zmniejszają elestyczność naczyń a następnie zawężają światło naczynia. Istotny wpływ na te procesy mają czynniki (markery) ryzyka chorób sercowo-naczyniowych między innymi: nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia, palenie tytoniu, cukrzyca, otyłości oraz czynniki zapalne. W ostatnich latach do oceny stopnia zaawansowania miażdżycy wprowadzono badania sztywności tętnic. Sztywność tętnic jest określana w sposób opisowy i oznacza cechy jakościowe determinujące zdolność naczynia do zmiany objętości pod wpływem działającego na nią ciśnienia krwi. ; Najszerzej stosowaną metodą oceny sztywności aorty jest badanie szyjno-udowej prędkości fali tętna (ang. carotid-femoral Pulse Wave Velocity cfPWV). Wykazano prognostyczną wartość pomiarów cfPWV oraz zależności tego wskaźnika od wieku i występowania niektórych czynników ryzyka chs-n. CfPWV jest także niezależnym predyktorem choroby niedokrwiennej serca oraz udaru mózgu w populacji osób zdrowych, jest uznanym nowym markerem ryzyka chorobowości i umieralności z przyczyn chorób sercowo-naczyniowych. Wartość cfPWV >10m/s została arbitralnie przyjęta przez Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne i Europej ; skie Towarzystwo Nadciśnieniowe jako marker ryzyka sercowo-naczyniowego, którego stwierdzenie jest równoznaczne z kwalifikacją pacjenta do grupy zwiększonego ryzyka bez względu na obecność innych czynników. Dowiedziono, że badana pomiaru sztywności aorty pozwalają na określenie wpływu wielu czynników ryzyka na układ krążenia. Identyfikacja poszczególnych czynników daje jedynie informacje na temat ich osobniczego natężenia, natomiast sztywność aorty pokazuje konsekwencje dla układu krążenia jakie wynikają z obecności tych czynników ryzyka. Dotychczasowe badania cfPWV zostały przeprowadzane na wyselekcjonowanych grupach chorych z wykorzystaniem różnych metod pomiarów. Obecnie w Polsce nie ma wiarygodnych badań epidemiologicznych, które określałyby rozkład oraz zakres wartości referencyjnych szyjno-udowej prędkości fali tętna (cfPWV). W przedstawionej rozprawie doktorskiej badania cfPWV przeprowadzono na losowo wybranej grupie osób z populacji ogólnej, uwzględniono zalecaną motodę pomiarów oraz norm dla cfPWV. ; Cele:1. Ocena rozkładu oraz określenie wartości referencyjnych szyjno-udowej prędkości fali tętna w próbie populacji ogólnej osób dorosłych.2. Ocena zależności między szyjno-udową prędkością fali tętna a czynnikami ryzyka chorób sercowo-naczyniowych oraz ryzykiem oszacowanym na podstawie klasycznych skal ryzyka.3. Określenie przydatności szyjno-udowej prędkości fali tętna ; w przewidywaniu zwężeń w tętnicach szyjnych Materiał i metodyka badaniaDo badania włączono 700 kolejnych osób w wieku 45-70 lat biorących udział w polskiej części programu badawczego HAPIEE (Health, Alcohol and Psychosocial factors in Eastern Europe), gdyż w tym okresie życia najczęściej dochodzi do klinicznej manifestacji miażdżycy i jej powikłań. Pacjenci zostali zakwalifikowani do badania po wypełnieniu specjalnie przygotowanej ankiety sprawdzającej ogólne samopoczucie, styl życia, dietę, warunki socjoekonomiczne oraz predyspozycje psychosocjalne. Losowania dokonano w warstwach płci, 10-letnich grupach wiekowych w 4-ch dzielnicach miasta: Śródmieście, Podgórze, Krowodrza, Nowa Huta, zakładając równomierną reprezentację każdej dzielnicy w badanej próbie.U wszystkich jednorazowo wykonano następujące badania: podmiotowe: określono w oparciu o wywiad i badania podmiotowe i labolatoryjne występowanie czynników ryzyka chs-n: nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, dyslipidemii, palenie tytoniu, nadwagę i otyłość oraz wskaźnik ryzyka wg tablic SCORE; przedmiotowe: spoczynkową częstość rytmu serca, obecność lub brak tętna na tętnicach obwodowych, badanie ciśnienia tętniczego, pomiar obwodu pasa, wagi ciała i wzrostu; biochemiczne z surowicy krwi: stężenia cholesterolu całkowitego oraz poszczególnych jego frakcji, trójglicerydów i glukozy. Badanie szyjno-udowej prędkości fali tętna (ang. ; carotid femoral pulse wave veolcity, cfPWV) z zastosowaniem automatycznego rejestratora komputerowego oraz system Complior® służący do nieinwazyjnej oceny aortalnej prędkości fali tętna. Badanie ultrasonograficzne tętnic szyjnych (USG) - wykonano zgodnie z konsensusem z Mannheim (8). Dzięki oprogramowaniu M’Ath SR 3.0.0 możliwe były automatyczne pomiary grubości ściany tętnicy (ang. intima-media thicnes, IMT): maksymalny, minimalny oraz średni. Program ten oceniał także automatycznie jakość oraz dokładność wykonywanych pomiarów. W przeprowadzonym badaniu kryterium włączenia wyników do dalszych analiz było uzyskanie wartości wskaźnika dokładności Q.I. >0,9 (rycina 4.). Zgodnie z konsensusem z Mannheim za blaszkę miażdżycową uznano każde ogniskowe uwypuklenie kompleksu intima – media do światła naczynia o co najmniej 0,5 mm, każde jego pogrubienie co najmniej o 50% w stosunku do sąsiadujących odcinków kompleksu oraz każde pogrubienie kompleksu o co najmniej 1,5 mm.Zebrane wyniki opracowano statystycznie przy zastosowaniu pakietu Statistica PL 6.0. Projekt uzyskały akceptację Komisji Bioetycznej UJ: (opinia KE/99/03/B/284 z dnia 25.03.1999r z poprawką z dnia 13.03.2008r). ; WynikiŚredni wiek badanych wynosił 58,5 lat i zawierał się w przedziale od 45 lat do 70 lat. Na podstawie badania podmiotowego i przedmiotowego rozpoznano: chorobą wieńcową (25%), nadciśnienie tętnicze (56%), c ; ukrzycę (13,3%), hipercholesterolemię (80,4%), hipertrójglicerydemię (33,6%). Regularne palenie tytoniu deklarowało 22,6% a okazjonalne 2,8%. Na podstawie tablic SCORE dla Polski po wykluczeniu pacjentów z rozpoznaną chorobą sercowo-naczyniową i cukrzycą 22,5% osób zakwalifikowano do grupy znacznie zwiększonego ryzyka wystąpienia zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych. Wartości cfPWV i IMT miały rozkład normalny; średnia wartość cfPWV wynosiła 12.9m/s a IMT 0.79mm. Zwiększoną wartość cfPWV (>10 m/s) stwierdzono u 271 (37,6%), IMT >0,9mm u 123 (17,1%) a blaszki miażdżycowe u 265 (37,8%).Wartości cfPWV były istotnie większe u osób z nadciśnieniem tętniczym, otyłością brzuszną oraz w kolejnych przedziałach kwartylowych dla wieku badanych. Nie stwierdzono istotnych statystycznie zależności cfPWV z występowaniem cukrzycy, hipercholesterolemii, hipertriglicerydemii, paleniem tytoniu oraz wywiadem rodzinnym w kierunku występowania chs-n.Stwierdzono istotną zależność (p<0,001) pomiędzy cfPWV (m/s) a ogólnym ryzykiem sercowo-naczyniowym wg tablic SCORE. Punkt odcięcia cfPWV, wg. krzywej ROC, dla pięcioprocentowego ryzyka zgonu w czasie 10 lat (wg SCORE) wynosi 11,7m/s – czułość 58,6% a swoistość 71,3%.Istotny wzrost cfPWV i dodatnią korelację wykazano u osób z pogrubieniem IMT >0,9mm i występowaniem blaszek miażdżycowych (p <0,001). Wartości cfPWV były znamiennie większe u osób z chorobą ; wieńcową (13,6 ± 5,0 vs 12,6 ± 4,6 m/s, p=0,005). Na podstawie analizy ROC stwierdzono że wartość cfPWV = 16,1 m/s najlepiej odróżniała pacjentów z i bez choroby wieńcowej (p <0,001). Wartość ta charakteryzowała się dużą swoistością (88,1%) ale bardzo małą czułością (26,4%). ; Wnioski:1. Średnia wartość cfPWV w losowej populacji w wieku 45-70lat wynosi 12,9 m/s i u większości badanych (78%) jest wyższa niż zalecana2. W losowej wielkomiejskiej polskiej populacji w średnim wieku (od 45 do 70lat) choroba wieńcowa występuje u 27% kobiet i 23% mężczyzn a najczęstszymi czynnikami ryzyka w tej populacji są: hipercholesteolemia (80%) i nadciśnienie tętnicze (57%), wystepowanie chorób sercowo-naczyniowych w rodzinie (52%), hipertriglicerydemia (33,6%), małe stężenie cholesterolu HDL (20,7%) i cukrzyca (13,4%).3. Najważniejszymi czynnikami ryzyka związanymi z podwyższonymi wartościami cfPWV są wiek, nadciśnienie tętnicze i otyłość brzuszna.4. Wartością cfPWV, która najlepiej identyfikuje pacjentów zwiększonego ryzyka jest 11,7 m/s a pacjentów z chorobą wieńcową > 16 m/s. 5. Większość (51%) osób z tej grupy znajduje się w grupie dużego lub bardzo dużego ryzyka oszacowanego na podstawie tablic SCORE lub występowania choroby sercowo-naczyniowej lub cukrzycy.6. Wartość cfPWV jest większa u pacjentów z chorobami na tle miażdżycy (chorobą wieńcową, obecnością blaszek miażdżycowych w tętnicach ; szyjnych, zwiększoną grubość kompleksu intima-media tętnicy szyjnej).
Place of publishing:
Level of degree:
Degree discipline:
Degree grantor:
Promoter:
Date issued:
Identifier:
Call number:
Language:
Access rights:
Object collections:
Last modified:
Mar 16, 2023
In our library since:
Apr 15, 2016
Number of object content hits:
4
Number of object content views in PDF format
0
All available object's versions:
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/4072
Show description in RDF format:
Show description in OAI-PMH format:
| Edition name | Date |
|---|---|
| ZB-124223 | Mar 16, 2023 |
Objects
Similar
Podolec, Mateusz
Bryniarski, Krzysztof
