Object
Title: Porównanie obrazu makroskopowego i mikroskopowego błony śluzowej żołądka w przebiegu ostrego zatrucia i zespołu odstawienia u osób uzależnionych od alkoholu etylowego
Abstract:
Stężony alkohol etylowy jest jednym z wielu ksenobiotyków uszkadzających błonę śluzową żołądka, lecz mechanizm tego uszkodzenia jest nadal niecałkowicie poznany. W przypadkach ostrego zatrucia alkoholem bezpośredni efekt nekrotyzujący spożywanego alkoholu na nabłonek błony śluzowej oraz reakcja naczyniowa wywołana wazoaktywnymi mediatorami (histamina, leukotrieny) uwalnianymi pod wpływem alkoholu z komórek tucznych błony śluzowej wydaje się mięć podstawowe znaczenie. W trakcie przewlekłego spożywania alkoholu do zmian powstających „na ostro” pod wpływem alkoholu dołącza się reakcja zapalna w postaci nacieku zapalnego błony śluzowej żołądka, obejmującego głównie część przedodźwiernikową. Proces zapalny w błonie śluzowej żołądka przebiega z różną aktywnością i towarzyszącymi objawami dyspeptycznymi. Ustępowanie objawów ostrego zatrucia czy zespołu odstawienia nie pozostaje w bezpośrednim związku z ustępowaniem lub nasilaniem zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego. Ocena uszkodzenia przewodu pokarmowego u pacjentów uzależnionych od alkoholu jest utrudniona z uwagi na częste współistnienie innych czynników egzogennych uszkadzający błonę śluzową górnego odcinka przewodu pokarmowego jak: palenie tytoniu, infekcja Helicobacter pylori, złe odżywianie, nadużywanie leków, czy też współwystępowanie innych poalkoholowych szkód narządowych zwłaszcza ze strony wątroby i trzustki. W tych prz ; ypadkach przypisanie danego czynnika etiologicznego konkretnemu obrazowi makro- i mikroskopowemu błony śluzowej żołądka, a także klinicznemu staje się niezwykle trudne. Fakty powyższe były bezpośrednią przyczyną podjęcia próby odpowiedzi czy tak różny obraz kliniczny ostrego zatrucia alkoholem lub zespołu odstawienia alkoholowego znajduje odźwierciedlenie w obrazie endoskopowym i histologicznym błony śluzowej żołądka u osób uzależnionych. Dodatkowym celem przeprowadzenia badań było poszukiwanie dynamiki zmian w obrazie błony śluzowej żołądka po okresie kontrolowanej abstynencji alkoholowej oraz uzyskanie w oparciu o analizę endoskopową i histopatologiczną ewentualnych dowodów na istnienie adaptacji błony śluzowej żołądka na przewlekły stres jakim jest nadużywanie alkoholu. Badaniu i ocenie poddano 66 uzależnionych od alkoholu pacjentów hospitalizowanych w Klinice Toksykologii CMUJ, którzy zostali podzieleni na dwie grupy: 28 pacjentów przyjętych z powodu ostrego zatrucia alkoholem i 38 pacjentów przyjętych z różnie nasilonym zespołem odstawiennym. U każdego pacjenta po przeprowadzeniu badania ogólnolekarskiego ustalano wskazania do przeprowadzenia w ciągu 24 godzin od przyjęcia do Kliniki badania gastrofiberoskopowego. Podczas badania endoskopowego z trzonu, antrum oraz okolicy odźwiernika pobierano wycinki do badania histopatologicznego oraz przeprowadzano bibułowy test urea ; zowy na obecność Helicobacter pylori. Obraz makroskopowy i histologiczny oceniano i stopniowano według uaktualnionego Systemu Sydney. U 46 pacjentów (20 ostro zatrutych alkoholem, 26 z zespołem odstawiennym), u których pomimo kontrolowanej abstynencji nadal występowały objawy ze strony przewodu pokarmowego przeprowadzano po 14 dniach kontrolne badanie endoskopowe według powyższych zasad. Podano charakterystykę pacjentów obu badanych grup, kierując się wiekiem, okresem uzależnienia od alkoholu, stężeniem alkoholu w krwi, natężeniem objawów odstawienia- skala CIWA, obecnością objawów ze strony przewodu pokarmowego, częstością występowania Helicobacter pylori, palenia tytoniu. Prześledzono obecność lub brak zmian makro- i mikroskopowych błony śluzowej z uwzględnieniem ich topografii oraz stopnia uszkodzenia w poszczególnych grupach badanych. Następnie analizowano zmiany stopnia uszkodzenia błony śluzowej żołądka w poszczególnych jego częściach, uwzględniając czynnik czasu i grupę badaną (ocena interakcji). Badano także wpływ infekcji Helicobacter pylori i palenia tytoniu na poszczególne cechy obrazu histopatologicznego z uwzględnieniem topografii zmian, oraz wieku badanych. Uzyskane wyniki poddano komputerowej analizie statystycznej za pomocą testów: randomizacyjnego, wzorowanego na dwuczynnikowej analizie wariancji modelu stałego, uwzględniając model pełen tzn. z dwoma efektami p ; rostymi (efekt czasu, efekt grupy) i efektem interakcji pierwszego rzędu (efekt czas/grupa), testu największej wiarygodności Chi2 i testu Q Cochrana. Za statystyczne znamienne różnice przyjmowano poziom istotności p<0,05. W otrzymanych wynikach odsetek pacjentów z objawami (przedmiotowymi oraz podmiotowymi) ze strony przewodu pokarmowego w obu badanych grupach był zbliżony. Objawy kliniczne w przebiegu ostrego zatrucia alkoholem jak i zespołu odstawiennego nie korelowały z nasileniem obrazu makro- i mikroskopowego błony śluzowej żołądka oraz obecnością Helicobacter pylori i paleniem tytoniu. Odsetek palaczy tytoniu jak i częstość występowania infekcji Helicobacter pylori w obu badanych grupach były zbliżone oraz istotnie wyższe niż w populacji ogólnej Polaków W ocenie endoskopowej u 24% wszystkich przebadanych pacjentów opisano prawidłowy obraz błony śluzowej, a w odniesieniu do obu porównywanych grup odsetek osób z prawidłową błoną śluzową żołądka był identyczny. U pozostałych pacjentów w pierwszej kolejności dominowały zmiany stopnia 1, a następnie stopnia 2 (nie stwierdzano zmian stopnia 3). Dwukrotnie częściej opisywane odchylenia dotyczyły części dystalnych żołądka tj. antrum i odźwiernika. Obie grupy badanych nie różniły się w istotny sposób obrazem endoskopowym w żadnej z części żołądka zarówno podczas wstępnego badania jak i w badaniu kontrolnym. Inaczej mówiąc nie s ; twierdzono badaniem endoskopowym istotnych zmian w dynamice obrazu makroskopowego błony śluzowej. W badaniu histopatologicznym u wszystkich badanych pacjentów stwierdzono cechy przewlekłego zapalenia błony śluzowej, w każdej części żołądka. Podobnie jak w badaniu endoskopowym w obu grupach dominowały zmiany stopnia 1 lub 2 w zakresie ocenianych cech obrazu histologicznego: natężenia zapalenia, aktywności, zaniku, metaplazji jelitowej. W obu grupach nie stwierdzono istotnych różnic w średnim poziomie natężenia zapalenia błony śluzowej trzonu. W grupie pacjentów ostro zatrutych etanolem odnotowano istotnie wyższy stopień natężenia zapalenia błony śluzowej antrum i odźwiernika, a aktywności zapalenia w błonie śluzowej trzonu i odźwiernika w porównaniu do grupy z zespołem odstawienia. Nie obserwowano istotnych różnic pomiędzy grupami w średnim poziomie zmian zanikowych błony śluzowej w poszczególnych częściach żołądka, natomiast średni poziom metaplazji jelitowej okazał się istotnie wyższy w błonie śluzowej trzonu żołądka pacjentów z ostrym zatruciem alkoholem. W kontrolnych badaniach przeprowadzonych po okresie abstynencji różnice grupowe w poziomie natężenia zapalenia antrum żołądka zmniejszyły się, ponieważ w grupie z zespołem odstawienia wskaźnik średniego natężenia zapalenia błony śluzowej antrum zwiększył się w badaniu kontrolnym. Przeciwną interakcję zaobserwowano w błonie ; śluzowej odźwiernika, gdzie średni wskaźnik natężenia zapalenia w grupie z zespołem odstawienia uległ istotnemu zmniejszeniu w porównaniu do grupy pacjentów z ostrym zatruciem alkoholem. W przypadku analizy wskaźnika średniej aktywności zapalenia istotną interakcję zaobserwowano tylko w zakresie błony śluzowej trzonu. W grupie z zespołem odstawienia z czasem aktywność zapalenia błony śluzowej trzonu malała, a rosła w grupie ostro zatrutych alkoholem. Także istotne różnice pomiędzy grupami stwierdzono w dynamice zmian zanikowych oraz metaplastycznych błony śluzowej trzonu i odźwiernika. W grupie ostro zatrutych alkoholem w miarę upływu czasu zmiany zanikowe błony śluzowej trzonu nasilały się, a ulegały zmniejszeniu w grupie z zespołem odstawienia. W przypadku odźwiernika w obu grupach w tym czasie odnotowano istotne zmniejszenie wskaźnika zaniku błony śluzowej. W przypadku metaplazji jelitowej tylko w zakresie błony śluzowej trzonu odnotowano istotne zmniejszenie średniego stopnia zmian metaplastycznych w grupie pacjentów ostro zatrutych alkoholem. Współistniejąca infekcja Helicobacter pylori wpływała znamiennie na wyższą, średnią aktywność zmian zapalnych w błonie śluzowej odźwiernika, natomiast palenie tytoniu nie miało większego wpływu na natężenie i aktywność zmian zapalnych w błonie śluzowej żołądka. U pacjentów z młodszej grupy wiekowej tj: < 40 r. ż. stwierdzono znamien ; nie większą aktywność zapalenia w całym żołądku niż w grupie pacjentów starszych. Także w młodszej wiekowo grupie pacjentów, palaczy tytoniu znamiennie częściej pojawiają się ogniska metaplazji jelitowej z największym nasileniem w błonie śluzowej antrum i odźwiernika.
Place of publishing:
Level of degree:
Degree discipline:
choroby układu trawiennego ; toksykologia
Degree grantor:
Promoter:
Date issued:
Identifier:
Call number:
Language:
Access rights:
Object collections:
Last modified:
Feb 24, 2023
In our library since:
Nov 21, 2012
Number of object content hits:
16
Number of object content views in PDF format
0
All available object's versions:
http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/1374
Show description in RDF format:
Show description in OAI-PMH format:
| Edition name | Date |
|---|---|
| ZB-99773 | Feb 24, 2023 |
Objects
Similar
Hydzik, Piotr
Zub-Pokrowiecka, Anna
Klesiewicz, Karolina
Wojtas-Bonior, Izabela
Targosz, Aneta
Palka, Małgorzata
Ryniak, Jolanta
Cibor, Dorota
