Obiekt

Tytuł: Zastosowanie nowych form terapii radioizotopowej itrem 90 w onkologii

Abstrakt:

W ostatnim czasie wzrasta rola celowanej terapii izotopowej, szczególnie w przypadkach rozsianej choroby nowotworowej, w której klasyczne metody leczenia zawiodły. Systemowa terapia charakteryzuje się brakiem selektywności i dużą cytotoksycznością w stosunku do zdrowych komórek ustroju, co często jest przyczyną stosowania subterapeutycznych dawek leków, niedających pełnego efektu leczniczego. Cechą wyróżniającą przedstawiane formy terapii jest ogromna wybiórczość w działaniu, ograniczająca się do niszczenia komórek określonego typu nowotworu. Jest to możliwe dzięki połączeniu izotopu promieniotwórczego ze związkiem specyficznym dla danego nowotworu, który staje się nośnikiem izotopu do miejsca docelowego działania. W przedstawionej terapii wykorzystano izotop promieniotwórczy 90Y w leczeniu dwóch różnych grup nowotworów. Związkiem, który stał się nośnikiem izotopu do miejsca docelowego działania był w przypadku guzów NET analog somatostatyny, kumulujący się w komórkach wykazujących ekspresję receptorów dla somatostatyny. W przypadku chłoniaków nieziarniczych było nim przeciwciało monoklonalne przeciwko antygenowi CD20+ na powierzchni komórek nowotworowych. Z tym samym izotopem zostały połączone 2 różne związki, które determinowały wybiórczość terapii często rozsianych zmian, ale jednocześnie odpowiadały za wystąpienie toksyczności narządowej. Z powodu zwrotnej resorpcji analogu ; z przyłączonym przeciwciałem w kanalikach nerkowych dochodzi do zwiększonego napromienienia nerek, co może być powodem wystąpienia toksycznego uszkodzenia nerek. Nerki są więc narządem krytycznym dla terapii znakowanymi analogami somatostatyny z 90Y. W przypadku chłoniaków główne obciążenie terapii związane jest z oddziaływaniem promieniowania na szpik. Zależy to w głównej mierze od stopnia nacieczenia szpiku, jak i rezerwy komórek macierzystych (należy spodziewać się większej toksyczności u pacjentów z ubogokomórkowym szpikiem po niepowodzeniu wcześniej stosowanych linii leczenia). Dla chłoniaków narządem krytycznym prowadzonej terapii staje się szpik. W tych 2 różnych grupach nowotworów w związku z różnicą narządów krytycznych stosowano inną dawkę izotopu. Dla guzów NET dawka na 1 cykl leczenia wynosiła zazwyczaj 3,7 GBq/m2, w przypadku chłoniaków jednorazowo podawano maksymalnie 1,2 GBq. Ta dawka dla chłoniaków została założona jako dawka graniczna, mimo iż w przeprowadzonych badaniach dozymetrycznych nie zaobserwowano żadnej korelacji między parametrami dozymetrycznymi a toksycznością hematologiczną, a szacowane dawki promieniowania pochłanianego przez zdrowe narządy były znacznie niższe niż ogólnie przyjęte górne wartości graniczne. Całkowita dawka obliczona dla guzów NET nie przekraczała 7,4 GBq/m2, co ograniczyło dawkę zaabsorbowaną przez nerki. Efekty uboczne radioimmu ; noterapii są więc związane z toksycznością hematologiczną. Spadek wartości morfologii rozpoczyna się w 2-3 tygodniu, natomiast nadir następuje w 7-9 tygodniu. W różnych grupach chłoniaków po zastosowaniu Zevalinu obserwuje się niewielkie przesunięcia tego okresu. Okres ściślejszego monitorowania ze względu na możliwość wystąpienia agranulocytozy i małopłytkowości trwa od 1 do 4 tygodni (w 4 stopniu toksyczności wg WHO występuje odpowiednio u 14 i 35% chorych). Natomiast w przypadku guzów neuroendokrynnych toksyczność hematologiczna nie stanowi istotnego problemu. Obserwuje się spadek wartości parametrów morfologii krwi, ale jedynie o charakterze przejściowym, najczęściej w 1, 2 klasie toksyczności według WHO, z następowym powrotem do wartości prawidłowych najczęściej po zakończeniu terapii. Z kolei toksyczne uszkodzenie nerek nie jest efektem ubocznym przeprowadzonej radioimmunoterapii. Na podstawie wyników badań dozymetrycznych oszacowano, że średnia zaabsorbowana dawka promieniowania dla nerek, po podaniu preparatu Zevalin znakowanego izotopem 90Y przy radioaktywności 15 MBq/kg i 11 MBq/kg zgodnie ze wskaźnikami wewnętrznego narażenia radiologicznego (MIRD) wynosi 0,23 Gy, wydzielanie Zevalinu z moczem jest minimalne, z bardzo małą zmiennością wśród pacjentów. W przypadku guzów NET przekroczenie dawki kumulacyjnej dla nerek wynoszącej 27 Gy może być przyczyną wystąpienia niew ; ydolności nerek. Zastosowanie protekcyjnego wlewu aminokwasów jest zalecane celem zmniejszenia resorpcji zwrotnej znakowanego analogu w kanalikach proksymalnych. W naszej grupie chorych z NET wykazano przejściowe zmniejszanie się parametrów morfologii krwi głównie w 1, 2 stopniu toksyczności oraz wystąpienie toksyczności hematologicznej 3 i 4 stopnia w grupie chorych z NHL, również o charakterze przejściowym. U chorych z NET nie obserwowano istotnego pogorszenia parametrów nerkowych. Celowana przeciwnowotworowa terapia radionuklidowa ze względu na wybiórczość działania ogranicza toksyczne uszkodzenie zdrowych tkanek. Aktualnie poszukuje się nowych targetów i ligandów umożliwiających większą skuteczność tej terapii (receptory, antygeny powierzchniowe komórek, białka przekaźnikowe, enzymy, przezbłonowe transportery oraz substancje prekursorowe dla syntezy różnych związków, czynniki angiogenezy). Często czynniki te odgrywają istotną rolę w patogenezie nowotworu, a zidentyfikowanie odpowiedniej substancji/ligandu cechującego się wysokim powinowactwem do komórek, które mają być niszczone, umożliwiłoby znakowanie radioizotopem i wykorzystanie w terapii. Pozwoli to na pojawienie się nowych możliwości leczenia niektórych chorób nowotworowych, co znacznie poprawi rokowanie oraz jakość życia chorych.

Miejsce wydania:

Kraków

Stopień studiów:

2 - studia doktoranckie

Dyscyplina:

onkologia ; radiologia ; endokrynologia

Instytucja nadająca tytuł:

Wydział Lekarski

Promotor:

Hubalewska-Dydejczyk, Alicja

Data wydania:

2008

Identyfikator:

oai:dl.cm-uj.krakow.pl:1030

Sygnatura:

ZB-107988

Język:

pol

Prawa dostępu:

nieograniczony

Kolekcje, do których przypisany jest obiekt:

Data ostatniej modyfikacji:

26 cze 2023

Data dodania obiektu:

21 lis 2012

Liczba wyświetleń treści obiektu:

2 295

Liczba wyświetleń treści obiektu w formacie PDF

59

Wszystkie dostępne wersje tego obiektu:

http://dl.cm-uj.krakow.pl:8080/publication/1030

Wyświetl opis w formacie RDF:

RDF

Wyświetl opis w formacie OAI-PMH:

OAI-PMH

Nazwa wydania Data
ZB-107988 26 cze 2023
×

Cytowanie

Styl cytowania:

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji